آگاهي، نگرش و عملكرد كاركنان دست اندركار تهيه و توزيع غذا، در خصوص بهداشت و ايمني مواد غذايي در بيمارستان‌هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي تهران

Food Hygiene and Safety Knowledge, Attitude and Practice of Food Preparation and Distribution Handlers in in Tehran University of Medical Sciences Hospitals

زمينه و هدف: غذا و تغذيه مي تواند مهمترين موضوع مورد بحث دنياي امروز را تشكيل دهد و بيماريهاي ناشي از غذا، يك مشكل بهداشت عمومي جدي مي باشد. دست اندركاران غذايي كه در آشپزخانه ها كار مي كنند نقش مهمي در انتقال بيماريهاي قابل انتقال از طريق غذا ايفا مي كنند. بيماري­هاي ناشي از غذا، بويژه آنها كه بوسيله باكتري ها، ويروسها، انگلها و قارچها ايجاد مي شوند قابل پيشگيري هستند و آموزش در مداخله مناسب غذا، يك كليد براي پيشگيري است. روش كار: مطالعه اي مقطعي در 10 بيمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشكي تهران در سال 1396 انجام گرفت. در اين مطالعه 136 نفر از دست اندركاران غذاي شاغل در بخش آشپزخانه بيمارستانها توسط پرسشنامه، از نظر ميزان آگاهي، نحوه نگرش و عملكرد، ارزيابي شدند. نتايج: نتايج نشان داد كه 08/8% از گروه مورد مطالعه از آگاهي خوبي در خصوص بهداشت و ايمني مواد غذايي برخوردار بودند (امتياز بالاتر از 75%). همچنين 7/16% از آنها امتياز كامل نگرش را كسب كردند. بيمارستانها از نظر عملكرد در سطح مطلوبي بودند. همچنين نتايج نشان داد كه ميان متغيرهاي ميزان تحصيلات و گذراندن دوره آموزشي بهداشت و ايمني مواد غذايي توسط دست اندركاران غذا و ميزان آگاهي آنها رابطه معني داري وجود دارد (p <0.05). نتيجه گيري : به نظر مي ­رسد آگاهي كافي در خصوص مباحث بهداشت و ايمني مواد غذايي در بين كاركنان دست اندركار تهيه و توزيع غذا در بيشتر بيمارستان­ها وجود ندارد؛ و انجام مداخله آموزشي و برگزاري دوره هاي آموزشي در زمينه موضوعات مورد ضعف و همچنين حساس سازي بيشتر پرسنل پيشنهاد مي گردد.

Background and Aim: Safe food and proper nutrition play a vital role in the health of populations. Food-borne diseases are a serious public health problem. Food handlers working in the kitchen play an important role in the transmission of foodborne diseases. Food-borne diseases, especially those caused by bacteria, viruses, parasites and fungi, are preventable. Proper manpower training is a key factor in provision of safe food and prevention of malnutrition. Materials and Methods: A descriptive, cross-sectional and applied study was conducted in 10 hospitals affiliated with Tehran University of Medical Sciences in 2017. The knowledge, attitude and practice of 136 food handlers working in the kitchens of the hospitals was assessed using questionnaires. Results: Analysis of the data showed that 8.08% of the participants had a good knowledge about food hygiene and safety (a score above 75%), while 16.7% of them achieved the full score as regards attitude. The hospitals’ performance was at a desirable level. The level of food hygiene and safety knowledge of the food handlers was significantly associated with their refresher trainings (p <0.05). Conclusion: It can be concluded that the awareness of food handlers in most of the hospitals about food hygiene and safety is not sufficiently high. It is suggested to design and implement proper refresher training crash courses, as well as sensitize the personnel.