برآورد تجارت بين منطقه‌اي ايران با روش Charm

مدل‌هاي اقتصاد چندمنطقه‌اي كه مجموعه‌اي از اقتصادهاي منطقه‌اي را به صورت پيوسته به هم ارائه داده و اثرات متقابل بين مناطق را نشان مي‌دهند، نيازمند محاسبه صادرات هر منطقه به ساير مناطق و واردات هر منطقه از ساير مناطق هستند. در فرآيند بررسي روابط بين‌منطقه‌اي و اثرات متقابل و ايجاد جدول داده-ستانده چندمنطقه‌اي، حلقه مفقوده برآورد تجارت بين‌منطقه‌اي است. در اين مطالعه با هدف برآورد تجارت بين‌منطقه‌اي كه براي اولين بار صورت مي‌گيرد، كشور به نه منطقه تفكيك و با استفاده از روش Charm، بر پايه آخرين جدول دادهستانده ملي منتشره (1390)، حجم تجارت بين‌منطقه‌اي كل كشور و مناطق و تجارت هر بخش منطقه با ساير مناطق محاسبه گرديد. بر اين اساس، حجم كل تجارت بين‌منطقه‌اي كشور، 858,139 ميليارد ريال مي‌باشد و مناطقي كه به لحاظ جغرافيايي در مركز كشور قرار دارند تجارت بين‌منطقه‌اي بالاتري نسبت به مناطق غيرمركزي كشور دارند بگونه‌ايكه بالاترين حجم تجارت بين‌منطقه‌اي مربوط به منطقه البرزجنوبي با حجم 173,637 ميليارد ريال و كمترين حجم تجارت بين‌منطقه‌اي مربوط به منطقه آذربايجان با حجم 68,392 ميليارد ريال است. بيشترين حجم تجارت بين‌منطقه‌اي در منطقه ساحل‌شمال در بخش كشاورزي، منطقه آذربايجان در بخش صنعت، منطقه زاگرس در بخش كشاورزي، منطقه خوزستان در بخش معدن، منطقه فارس در بخش صنعت، منطقه البرزجنوبي در بخش خدمات، منطقه مركزي در بخش صنعت، منطقه جنوب‌شرقي در بخش صنعت و در منطقه خراسان در بخش خدمات بوده است. به‌علاوه تجارت بين المللي مناطق به تفكيك بخش برآورد و با تركيب نتايج حاصل از برآورد تجارت منطقه‌اي و بين‌المللي، توصيه‌هاي سياستي براي هريك از مناطق ارائه گرديد.