ارزيابي عملكرد، فراسنجه‌هاي بيوشيميايي خون، پاسخ ايمني و ريخت‌شناسي روده جوجه‌هاي گوشتي تغذيه شده با آب‌پنير و پروبيوتيك

آب پنير از جمله ضايعات صنايع لبني است كه ساليانه حجم زيادي از آن دور ريخته مي‌شود و آلودگي محيط زيست را در پي دارد از همين رو، توجه به اين منبع غني از باكتري‌هاي مفيد مي‌تواند كمك بزرگي را به كاهش آلودگي محيطي و استفاده در صنعت دام و طيور را به همره داشته باشد. بنابراين هدف اين پژوهش بررسي اثرات آب‌پنير و پرو‌بيوتيك تجاري برعملكرد، فراسنجه‌هاي بيوشيميايي خون و پاسخ ايمني جوجه‌هاي گوشتي انجام شد. تعداد 250 قطعه جوجه گوشتي نر يك روزه راس 308 به طور مساوي در قالب طرح كاملا تصادفي در 25 واحد آزمايشي شامل 5 تيمار، 5 تكرار توزيع شدند. جيره‌هاي آزمايشي شامل شاهد، آب پنير(در سه سطح 4، 8 و 10 درصد) و سطح 0.1 درصد مولتي بهسيل 100 (توصيه شده كارخانه) بود. تحليل داده‌ها نشان داد افزودن آب‌پنير در سطح چهار درصد ضريب تبديل خوراك را در دوره آغازين و پاياني پرورش كاهش داد (P 0/05). در دوره رشد افزودن چهار و هشت درصد آب‌پنير باعث افزايش وزن بدن در مقايسه با سطح 10 درصد آب‌پنير شد(P 0/05) در حالي‌كه در 35 روزگي عيار پادتن عليه گلبول‌قرمز با افزودن 4 درصد آب پنير بالاترين و در 42 روزگي سطح 4 و 8 درصد آب‌پنير نسبت به شاهد بالاترين عيار پادتن كل را نشان دادند (P 0/05) عيار ايمنوگلوبين M و G در 35 و 42 روزگي تحت تاثير تيمارهاي آزمايشي قرار نگرفت. سطح 8 درصد آب پنير غلظت كلسترول و پروبيوتيك و سطوح 4 و 8 آب پنير LDL سرم خون را در مقايسه با شاهد كاهش دادند (0.05≥P). سطح 8 درصد آب‌پنير موجب افزايش عمق كريپت و نسبت ارتفاع پرز به عمق كريپت در مقايسه با شاهد شد (P 0/05). آب‌پنير و مولتي‌بهسيل باعث افزايش وزن نسبي بورس فابرسيوس و كاهش درصد چربي بطني در مقايسه با گروه شاهد شد (P 0/05). در كل، يافته‌هاي اين پژوهش نشان داد كه آب پنير را تا سطح 10 درصد بدون اثر منفي بر عملكرد رشد پرنده و شاخص‌هاي خوني مي‌توان استفاده نمود ولي افزودن در سطح 4 درصد مي‌تواند باعث كاهش كلسترول، ضريب تبديل و بهبود پاسخ ايمني جوجه‌هاي گوشتي گردد.