كنترل و پايش سلامت دام و كاهش خطر انتقال بيماري‌هاي دامي با آمايش سرزميني كشتارگاه‌ها در ايران

كشتارگاه‌هاي دام، يكي از مهم‌ترين محل‌هاي پايش سلامت دام‌ها، مراقبت بيماري‌هاي دامي و پياده سازي راهبردهاي كنترل اين بيماري‌ها مي‌باشند. در كشتارگاه‌ها با انجام بازرسي گوشت مي‌توان اطلاعات ارزشمندي درباره وضعيت بيماري‌هاي دامي به‌دست آورد. مراقبت و پايش بيماري‌هاي دامي و بيماري‌هاي مشترك گوناگون مانند تب برفكي، سل، بروسلوز، آلودگي‌هاي انگلي (مانند فاسيلوز و سيستي‌سركوز) و بيماري‌هاي دامي پرخطر مانند جنون گاوي (به دليل امكان تشخيص آسان سندرم گاو زمين‌گير) از طريق بازرسي بهداشتي پيش و پس از كشتار در كشتارگاه به آساني امكان‌پذير است. در سال 1395 مطالعه‌اي مقطعي با هدف آمايش سرزميني كشتارگاه‌هاي دامي در كشور و با جمع‌آوري اطلاعات موجود از سازمان دامپزشكي كشور و شهرداري‌ها با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. براساس نتايج اين بررسي، تعداد كشتارگاه‌هاي دام كشور 396 باب شامل 336 باب كشتارگاه غيرصنعتي (سنتي) و 60 باب كشتارگاه صنعتي است.  همچنين براي رسيدن به وضعيت مطلوب، به ترتيب نياز به احداث سه، 26، 56 و 31 كشتارگاه صنعتي دام جديد براساس چهار الگوي پيشنهادي سازمان دامپزشكي كشور براي تاسيس كشتارگاه‌ دام در كشور مي‌باشد. در مجموع از جمله راهبردهاي مناسب هنگام برنامه‌ريزي براي كنترل و مبارزه با بيماري‌هاي دامي، كاهش حمل و نقل دام زنده و جايگزيني تجارت گوشت به‌جاي تجارت دام زنده است كه از طريق آمايش سرزميني در احداث كشتارگاه‌هاي دام در كشور امكان‌پذير مي‌شود.