نقد انديشة هرمنوتيكي «مجتهد شبستري» با تطبيق بر هرمنوتيك فلسفي

مجتهد شبستري تفسير متون وحياني را مشمول قاعدة عام هرمنوتيكي، يعني «توقف فهم بر منطق پرسش و پاسخ» مي‌داند و معتقد است: اين پرسش و پاسخ مبتني بر پيش‌دانسته‌ها، علايق و انتظارات مفسر است و فرايند فهم را تابع دور هرمنوتيكي مي‌داند كه همة اين نكات بر محورهاي اساسي نظرية «هرمنوتيك فلسفي» منطبق است. اين پژوهش بر اساس روش «توصيفي –تحليلي»، ضمن بررسي تطبيقي انديشه هرمنوتيكي شبستري و هرمنوتيك فلسفي، به اين نتيجه رهنمون شده است كه انديشة هرمنوتيكي مجتهد شبستري به سبب جمع خطوط اساسي تحليل هرمنوتيك فلسفي و اصولي، مثل «قصدگرايي»، «جست‌وجوي معناي متن در زمينة تاريخي توليد اثر»، «ضرورت تنقيح پيش‌دانسته‌ها»، و «تفكيك فهم معتبر از فهم نامعتبر»، با تهافت و ناسازواري دروني مواجه است. همچنين آن بخش از نظرات هرمنوتيكي شبستري، كه همسو با هرمنوتيك فلسفي است، به بوتة نقد گذاشته شده است.