سياست‌هاي مشوق باروري و نقش آن در الگوي استفاده از روش‌هاي پيشگيري از بارداري در زنان سنين باروري شهر سنندج، سال 1395

مقدمه: در پاسخ به روند سريع كاهش باروري در ايران در دهه‌هاي اخير، سياست‌هاي مشوق باروري در ارديبهشت ماه سال 1393 ابلاغ گرديد و تغييرات مهمي در محدود‌كردن برنامه‌هاي تنظيم خانواده در كشور رخ داده است، در حالي‌كه مشخص نيست اين سياست‌ها چه تأثيري در الگوي استفاده از روش‌هاي پيشگيري از بارداري داشته است. مطالعه حاضر با هدف تعيين نقش سياست‌هاي مشوق باروري در الگوي استفاده از روش‌هاي پيشگيري از بارداري و همچنين نگرش زنان در خصوص تغيير در دسترسي، كيفيت، هزينه و ترويج روش‌هاي پيشگيري از بارداري پس از معرفي سياست‌هاي فوق انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه توصيفي تحليلي و مقايسه‌اي، يك پيمايش مبتني بر جمعيت است كه در تابستان 1395 در بين 454 زن 49-15 ساله همسردار در شهرستان سنندج انجام شد. گردآوري داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته انجام گرفت. آخرين روش پيشگيري در پيمايش سنندج (نمونه: 454 زن) با داده‌هاي متناظر در پيمايش جمعيت و سلامت استان كردستان (نمونه: 260 زن) در سال 1389 مقايسه گرديد. همچنين نگرش زنان سنندج در خصوص تغييرات در عرضه، كيفيت و هزينه روش‌هاي پيشگيري از بارداري بررسي شده و عوامل مرتبط با نگرش زنان با استفاده از آزمون‌هاي تي تست و كاي دو مورد تحليل قرار گرفت. ميزان p كمتر از 0.05 معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: اين بررسي نشان داد كه در دوره 95-1389، شيوع روش‌هاي مدرن از 81.2% به 64.7% كاهش يافته بود، درحالي‌كه شيوع روش منقطع از 19% به 36% افزايش و برعكس لوله ‌بستن زنان از 24.4% به 4% كاهش يافته بود. همچنين استفاده از IUD و كاندوم افزايش واضحي را نشان مي‌داد (به ترتيب از 19% به 26.3% و از 11% به 15.1%). در پيمايش 1395، دسترسي، كيفيت و ترويج و اطلاع‌رساني روش‌هاي پيشگيري كاهش يافته و هزينه‌ تهيه روش‌هاي پيشگيري از نگاه زنان سنين باروري نسبت به 2 سال قبل، افزايش يافته بود. زنان از طبقات اجتماعي اقتصادي پايين‌تر، نگراني بيشتري از افزايش هزينه و كاهش كيفيت روش‌هاي پيشگيري داشتند. نتيجه‌گيري: الگوي روش‌هاي پيشگيري از بارداري از روش‌هاي مطمئن به روش‌هاي غيرمطمئن تغيير كرده است. عواقب بهداشتي نامطلوب محدوديت تنظيم خانواده متعاقب سياست‌هاي جديد بر اقشار آسيب‌پذير جامعه بيشتر خواهد بود كه نيازمند توجه سياست‌گذاران سلامت و مداخلات مناسب مي‌باشد.