تاثـير زمـان و غلـظت نانـو ذره اكسـيـد روي (ZnO) بر آسـيب شـنـاسـي بافـتي آبشـش ماهي قزل آلاي رنگين كمان (Oncorhynchus mykiss)

وليد گسترده نانو ذره اكسيد روي در علوم و صنايع مختلف، در آينده نه چندان دور انتشار آن ها را به محيط زيست افزايش مي دهد. ورود اين نانو ذرات به اكوسيستم آبي به دليل تجمع در بدن موجودات و سپس انتقال آن به زنجيره غذايي بالاتر مي تواند آسيب هاي فراواني را در سطوح مختلف ايجاد كند. جهت تعيين ميزان تاثير اين نانو ذره اكسيد روي بر بافت آبشش ماهي قزل آلاي رنگين كمان، 80 قطعه ماهي با ميانگين وزني 42/88 گرم به صورت تصادفي در 4 تانك پلاستيكي (حجم 90 ليتر) در 4 تيمار مختلف با 3 تكرار كه تيمارها شامل شاهد (بدون اضافه كردن نانو ذره اكسيد روي) و 3 تيمار با غلظت هاي 0/025، 0/05 و 0/075 ميلي گرم در ليتر نانو ذره اكسيد روي (با ميانگين اندازه 40-30 نانومتر) بودند، توزيع شدند. براي بررسي تغييرات آسيب شناسي بافت، نمونه برداري در 4 مرحله انجام شد. نمونه بافت ها ابتدا آبگيري شده و در قالب پارافين قرار گرفته، سپس با دستگاه ميكروتوم برش داده شده و با روش هماتوكسلين ائوزين رنگ آميزي و پس از رتبه بندي عارضه مشاهده شده بر اساس شدت تاثيرپذيري، جهت نشان دادن اختلاف معني دار ازمدل خطي مبتني بر رتبه دهي با استفاده از پكيج Rfit اتجام شد. تغييرات مشاهده شده بيانگر اين است كه نانو ذرات اكسيد روي مي تواند اثرات قابل توجهي بر بافت آبشش گذاشته، بنابراين مي توان بعنوان يكي از نشانگرهاي زيستي و قابل اعتماد جهت ارزيابي تاثير آلاينده هاي محيطي استفاده گردد.