خصوصيات بافت شناسي و بيوشيميايي اووسيت هاي فوق رسيده مولدين تاس ماهي ايراني (Acipenser persicus Borodin, 1897)

هدف اين مطالعه بررسي خصوصيات بافتي و بيوشيميايي اووسيت­هاي فوق رسيده تخمدان تاس­ماهي ايراني (Acipenser persicus)  بوده است. فوليكول­ هاي تخمداني (رسيده و فوق­رسيده) از مولدين وحشي تاس ­ماهي ايراني مهاجر به رودخانه ­هاي حوزه جنوبي درياي خزر برداشته شد. فوق­ رسيدگي اثري منفي بر روي زنده­ ماني تخم تاس ­ماهي ايراني داشت. درصد لقاح و نرخ تفريخ در اووسيت فوق رسيده كاهش معني­داري در مقايسه با اووسيت رسيده نشان دادند (P 0.05). در اووسيت رسيده، چهار لايه متمايز زونارادياتا كاملاً مشخص بوده و زرده از بافتي همگن تشكيل شده بود و تفاوت قابل ملاحظه ­ي در شكل فضاي پري وتيليني اين اووسيت­ ها در نقاط مختلف وجود نداشت. در حالي­كه در اووسيت­ هاي فوق ­رسيده تاس ­ماهيان، تعدد لايه­ هاي زونارادياتا در اووسيت فوق­ رسيده ناپديد شده و لايه ­ي يكپارچه را شكل دادند. همچنين مجموعه زرده ناهمگن و هتروژنوس شده و تجمع آن در قطب حيواني بيشتر بود. شكل فضاي پري وتيليني در قسمت­ هاي مختلف اووسيت فوق­ رسيده متفاوت بوده است. تفاوت قابل ملاحظه ­ايي در پروفايل­ هاي اسيد چرب اووسيت مشاهده شده بود، كه مي­ توان به مقدار بالاتر اسيدهاي چرب اشباع در اووسيت رسيده (1/76±26/29) نسبت به اووسيت فوق رسيده (1/53±21/70) اشاره نمود (P 0.05).به علاوه، اسيدهاي چربω-6 در اووسيت­هاي رسيده (0/37±4/42) نسبت به اوووسيت­هاي فوق رسيده (0/33±6/21) كمتر بود (P 0.05).اسيد چرب اشباع غالب در اووسيت ­ها پالمتيك اسيد بوده، در حالي­ كه اولئيك اسيد، اسيد چرب غير اشباع با تك پيوند دوگانه غالب بوده است. نتايج به ­دست آمده در اين آزمايش مشخص نمود كه علاوه بر تفاوت لايه­ هاي زونا رادياتا و لايه فوليكولي اووسيت، مي­ توان از برخي اسيدهاي چرب موجود در اووسيت ماهيان خاوياري مثل پالميتيك اسيد، پالميتوليك اسيد، آراشيدونيك اسيد و ايكوزا پنتانوئيك اسيد به­عنوان فاكتوري مهم جهت تشخيص اووسيت­ هاي فوق رسيده استفاده نمود.