عنوان مقاله :
هماهنگي عقل و نقل در مسأله توحيدصفاتي از ديدگاه ملاصدرا
پديد آورندگان :
ساجدي ، علي محمد دانشگاه شيراز , زارع ، فاطمه دانشگاه شيراز
كليدواژه :
قرآن , نهج البلاغه , ملاصدرا , توحيد صفاتي , برهان صديقين , قاعده بسيط الحقيقه
چكيده فارسي :
پرسش اصلي تحقيق حاضر چگونگي هماهنگي ميان عقل و نقل در مسأله توحيد صفاتي در منظومه فلسفي ملاصدرا است. پس از تبيين هماهنگي عقل و نقل از ديدگاه صدرا، و با ذكر پيشينه اي از آراء متكلمان(اشاعره و معتزله) در خصوص رابطه ميان ذات و صفات الهي وگذري نيز به آراء ابن سينا در اين موضوع، به انديشه هاي صدرا درباب توحيد صفاتي روي آورده، برهان وي بر نظريه عينيت ذات وصفات را كه عمدتا بر محوريت برهان صديقين و قاعده عقلي «بسيط الحقيقه» استوار است بيان، واستناد به آيات مربوطه را معلوم نموده ايم.آيات مورد استناد همگي دال بر اين است كه خدا وجود محض بوده، و واجد جميع كمالات وجود است. همچنين، با نظر به قواعد فوق، صدرا با تحليل دقيقي نشان مي دهد كه كثرت اوصاف كمالي خداوند با وحدت و بساطت ذاتش همخواني داشته، و از ناحيه كثرت صفات، كثرت و تركيبي در ساحت قدس ربوبي پديد نميآيد. ادله عقلي ملاصدرا مبني برعينيت ذات وصفات كه جمعا 5 دليل از مجموعه آثار وي استخراج، و در پي مباحث فوق مطرح شده است، همگي با كلام نوراني مولي الموحدين امام علي× كه؛كمال توحيد را نفي صفات از او ميداند مهر تأييد خورده، و تأثير پذيري صدرا از آموزههاي بلند خداشناسي در نهج البلاغه و ساير جوامع روايي را نمايان ميسازد.در پايان نيزبه تناسب بحث از صفات به ذكراقسام صفات و نيز طرح مسئله تشبيه وتنزيه جهت نشان دادن اصل امكان شناخت صفات در حدود كارايي عقل بشري همراه با ادله عقلي و نقلي صدرا پرداخته ايم.