محوريت انسان در نظام تشريع

دانش فقه مبتني بر نوعي انسان‎شناسي و عقل شناسي است، زيرا موضوع اصلي فقه انسان مكلف و مهم‎ترين منبع آن عقل مي‎باشد و اساسا انسان و عقل‌محور و مقوم تشريع اسلامي است. اما از آنجا كه شناخت انسان و عقل بحثي كلامي و از مبادي فقه به حساب مي‎آيد،  به طور متمركز و مستقيم در دانش فقه و اصول فقه مورد بررسي و تحقيق قرار نمي‎گيرد، از همين رو  عقل‌شناسي و انسانشناسي فقيه در خارج از دانش فقه و اصول شكل مي‌گيرد، در عين حال مباحث متفرقه اي در سه دانش فقه، قواعد فقه و اصول فقه مستقيم يا غير مستقيم در باره انسان و عقل وجود دارد كه عقل و انسانشناسي خاصي را به دست مي‌دهد. در اين مقاله برخي از اين مباحث مورد بررسي و تحقيق قرار گرفته است كه تا حدود زيادي انسان و عقل را در نظام فقه اسلامي نشان مي‌دهد.