واكاوي مفهوم بهشت اوليه از منظر آيت‏الله جوادي آملي و علامه مجلسي

اين پژوهش به بررسي آراء دو انديشمند مسلمان، آيت الله جوادي آملي و علامه مجلسي در خصوص «بهشت حضرت آدم (ع)» پرداخته است. پژوهش از نوع استنادي و روش آن تحليل و تبيين محتوا از نوع مقايسه‏اي است. طي بررسي‏هاي به عمل آمده از آثار علامه مجلسي، دو گونه اظهار نظر در اين خصوص نمايان است. ابتدا با استناد به ظاهر ادله نقلي، بهشت حضرت آدم× را باغي از باغ هاي دنيا در زمين و كاملا مادي مي‏داند، وي هر گونه تفسيري غير از اين را، تاويل در آيات و روايات دانسته است .در بياني ديگر وي با نقل اقوال مختلف متكلمان و مفسران و با توجه به تنوع روايات در اين خصوص، اظهار نظر در خصوص بهشت اوليه را غيرممكن مي‏داند. از ديگرسو، آيت الله جوادي آملي معتقد است بهشت آدم مي تواند ناظر به جنت برزخي مثالي باشد كه ميان طبيعت و تجرد تام عقلي قرار دارد ؛ اين مرتبه كه مرتبه‏اي از مراتب نفس است براي تمام انسان‏ها قبل از ورود به دنيا با سير از وحدت به كثرت قابل تصور است. لذا از منظر آيت الله جوادي بهشت برزخي، تفصيل مقامات معنوي حضرت آدم بوده و در واقع ايشان ملكوت خود را ديده است. نكته مهم در اين بحث نه مكان مادي بلكه مكانت بهشت است كه آن چيزي جز تفسير مقام انسانيت نيست؛ طبق اين تفسير بسياري از ابهامات موجود در اين داستان مانند ورود شيطان به بهشت، هبوط به دنيا و ... بر طرف مي‏گردد.