توزيع ميزان بستري بيماران مبتلا به بيماري عروق كرونر در استان اردبيل با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي GIS

زمينه و هدف: بيماريهاي قلبي عروقي اولين علت مرگ ومير و ناتواني در جهان است. آگاهي از وضعيت سلامت و الگوي فضايي و زماني شيوع بيماري نقش اساسي در برنامه ريزي سلامت دارد. لذا اين پژوهش با هدف بررسي روند فضايي و زماني بيماري عروق كرونر در استان اردبيل انجام گرفت. روش كار: اين پژوهش مطالعه اي توصيفي - تحليلي و مقطعي است. جمعيت مورد بررسي تمامي بيماران بستري به علت بيماري عروق كرونر در بيمارستان هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي اردبيل در يك بازه زماني 5 ساله (1394-1390) به روش سرشماري انتخاب شدند. داده ها از نظر محل سكونت و زمان بستري طبقه بندي شده و نرخ بستري براساس جمعيت بدست آمده همان سال محاسبه گرديد. ميزان هاي حاصله توسط SPSS23 با استفاده از آزمون هاي توصيفي و تحليل واريانس با اندازه گيري هاي مكرر مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و سپس نقشه هاي توزيع فضايي به تفكيك سال با استفاده از نرم افزار ArcGIS 10.2 ترسيم شد. يافته ها: در تجزيه وتحليل دموگرافيك از 60156 بيمار بستري به علت بيماري عروق كرونر در بازه زماني مورد مطالعه، 58 درصد را مردان و 42 درصد را زنان تشكيل ميدادند. بيشترين محدوده سني بيماران بستري 6069 سال (25/3%) بود. در بررسي مدت و دفعات بستري بيماران مبتلا به بيماري عروق كرونر 92/4 درصد بيماران كمتر از 7 روز و 53/9 درصد بيماران يك بار بستري شده بودند. در بررسي روند زماني بيماري، بيشترين نرخ بستري با روند صعودي در خلخال و با روند كاهشي در اردبيل و كمترين نرخ بستري عليرغم روند افزايشي در شهرستان كوثر مشاهده شد. در طول بازه زماني بيشترين كاهش نرخ به ترتيب در شهرستان بيله سوار، مشكين شهر، نمين و نير و بيشترين افزايش در گرمي، پارس آباد و كوثر ديده شد. نتيجه گيري: با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي توزيع فضايي و مناطق در معرض خطر و روند فضايي و زماني بيماري عروق كرونر قلب در بازه زماني 94-1390 در استان اردبيل مدلسازي شد. نتايج نشان داد كه ميزان بستري در برخي از شهرستان هاي استان عليرغم نوسان در سال هاي متوالي بالا بوده و روند افزايشي داشت. همچنين مناطق شمالي و جنوبي استان در معرض خطر بيشتري از لحاظ ابتلا بودند. با شناسايي مناطق در معرض خطر و روند افزايشي ميزان بستري مي توان از عوامل خطر بيماري هاي قلبي و عروقي در دوران كودكي و نوجواني و در زمان درمان بيماران از مرگ و مير ناشي از اين بيماري ها پيشگيري نمود.