ماهيت حقوقي فديه در طلاق خلع و مبارات

در طلاق‌هاي خلع و مبارات زن با پيشنهاد فديه به مرد او را ترغيب به مطلقه نمودن خود و مرد پس از قبول فديه اقدام به جاري كردن صيغۀ طلاق مي‌كند. در طلاق‌هاي مذكور علاوه‌بر آنكه ارادۀ مرد وجود دارد، نقشي نيز براي زن ديده مي‌شود. فقها و حقوقدانان در بررسي ماهيتي اين طلاق‌ها تنها به بيان ماهيت طلاق پرداخته‌ و به ماهيت عمل فديه دادن زن به مرد چندان توجهي نكرده‌اند. اين پژوهش از ديدگاه اخير به موضوع نگريسته و به بيان ماهيت حقوقي فديه در اين دو طلاق مي‌پردازد و در پي پاسخگويي به اين پرسش است كه ماهيت فديه مانند طلاق، ايقاعي مستقل است يا قراردادي خاص ميان زن و شوهر محسوب  مي‌شود و چنانچه قراردادي خاص در نظر گرفته شود، چه چيزي به‌عنوان معوض در اين قرارداد در برابر فديه قرار مي‌گيرد؟ با بررسي‌هاي انجام‌گرفته مشخص شد كه فديه، ماهيتاً قراردادي خاص ميان زن و مرد محسوب مي‎شود كه در آن از يك سو زن مالي را به شوهر تمليك مي‎كند و در مقابل اين تمليك مرد نيز تعهد به مطلقه نمودن زن مي‌نمايد.