واكاوي مكاني زماني روند شاخص گرمايش و سرمايش ماهانه در ايران

هدف از اين پژوهش بررسي تغييرات فضايي درجه روزهاي نيازگرمايش و سرمايش ماهانه ايران است. نخست داده هاي ميانگين دماي روزانه از پايگاه داده هاي اسفزاري استخراج گرديد. اين پايگاه داده شامل ميانگين روزانه دما ازسال 1/1/1340تا 29/12/1383 بر روي ياخته هايي به ابعاد 15×15 كيلومتر در سراسر كشور است. به اين ترتيب ماتريسي به ابعاد 7187×15996 به دست آمد كه سطرهاي آن بيانگر روز و ستون هاي آن بيانگر ياخته (سلول) است. سپس شاخص شدت درجه روزهاي گرمايش و سرمايش با استفاده از آستانه دمايي صفر درجه سانتيگراد محاسبه شد. درمرحله بعد جمع ماهانه اين فراسنج ها در ماتريسي به ابعاد 7187×528 در نرم افزار MATLAB محاسبه گرديد. روند ماهانه اين فراسنج ها نيز درسطح معني داري 05/0 از طريق آزمون من كندال محاسبه و در نهايت نقشه هاي روند ماهانه شدت نياز گرمايش و سرمايش در نرم افزار SURFER ترسيم شد. آن چه كه از نتايج اين واكاوي ها به دست آمد بروز روند مثبت شدت گرمايش در مناطق گرم ايران مي باشد كه گواه بر افزايش دماي مناطق گرم ايران در ماه هاي گرم سال است. بروز روند شاخص هاي منفي شدت گرمايش در پاره اي از نقاط كوهستاني نيز كاهش دما در اين مناطق را نمايان مي سازد. بيشترين گستره مكاني روند مثبت شاخص شدت گرمايش نيز در ماه هاي شهريور و آبان به ترتيب در 78 و 69 درصد از وسعت كشور مشاهده مي شود كه خود گوياي گرمتر شدن بيش از دو سوم از وسعت كشور طي اين دو ماه است. از لحاظ شدت سرمايش نيز در ماه هاي آذر و اسفند در بلندي هاي كشور شاهد كاهش دماي هوا مي باشيم.