مقايسه روش‌هاي مختلف برآورد تبخير - تعرق پتانسيل با روش فائو پنمن مانتيث (مطالعه موردي: منطقه سپيدان)

تبخير - تعرق ‌‌پتانسيل ‌‌يكي ‌‌از ‌‌عوامل ‌‌مهم ‌‌چرخه ‌‌هيدرولوژي ‌‌است ‌‌كه ‌‌بايد ‌‌در ‌‌طرح‌هاي ‌‌آبياري ‌‌و ‌‌زهكشي ‌‌برآورد ‌‌شود. ‌‌نتايج ‌‌مطالعات ‌‌مختلف ‌‌نشان ‌‌داده ‌‌است ‌‌كه ‌‌در ‌‌فقدان ‌‌لايسيمتر، ‌‌روش ‌‌فائو ‌‌پنمن ‌‌مانتيث ‌‌تخمين ‌‌قابل ‌‌قبولي ‌‌از ‌‌مقادير ‌‌تبخير ‌‌و ‌‌تعرق ‌‌ارائه ‌‌مي‌نمايد، ‌‌ولي ‌‌به ‌‌دليل ‌‌نياز ‌‌به ‌‌وجود ‌‌پارامترهاي ‌‌زياد ‌‌هواشناسي ‌‌داراي ‌‌محدوديت ‌‌مي‌باشد. ‌‌از ‌‌اين ‌‌رو ‌‌روش‌هاي ‌‌غيرمستقيم ‌‌برآورد ‌‌تبخيرتعرق ‌‌گياه ‌‌مرجع ‌‌كه ‌‌به ‌‌داده‌هاي ‌‌كمي ‌‌احتياج ‌‌دارند ‌‌بايستي ‌‌براي ‌‌شرايط ‌‌اقليمي ‌‌هر ‌‌منطقه ‌‌مورد ‌‌ارزيابي ‌‌قرار ‌‌گيرند. ‌‌در ‌‌اين ‌‌پژوهش ‌‌تبخيرتعرق ‌‌گياه ‌‌مرجع ‌‌به ‌‌وسيله‌ي ‌‌نرم‌افزار ‌‌Ref-ET ‌‌و ‌‌با ‌‌بكارگيري ‌‌داده‌هاي ‌‌هواشناسي ‌‌ايستگاه ‌‌سينوپتيك ‌‌سپيدان ‌‌در ‌‌طي ‌‌سال‌هاي ‌‌آماري ‌‌1383 ‌‌تا ‌‌1394 ‌‌محاسبه ‌‌شد. ‌‌ارزيابي ‌‌نتايج ‌‌روش‌هاي ‌‌مختلف ‌‌با ‌‌روش ‌‌استاندارد ‌‌فائوپنمنمانتيث ‌‌صورت ‌‌گرفت. ‌‌كارايي ‌‌روش‌هاي ‌‌مورد ‌‌مقايسه ‌‌با ‌‌استفاده ‌‌از ‌‌آماره‌هاي ‌‌ريشه ‌‌ميانگين ‌‌مربع ‌‌خطا ‌‌(RMSE) ‌‌و ‌‌ميانگين ‌‌خطاي ‌‌مطلق ‌‌(MAE) ‌‌مورد ‌‌ارزيابي ‌‌قرار ‌‌گرفت. ‌‌نتايج ‌‌نشان ‌‌داد ‌‌كه ‌‌روش‌هاي ‌‌با ‌‌پايه ‌‌پنمن ‌‌مانتيث ‌‌(ASCE ‌‌st ‌‌PM، ‌‌ASCE ‌‌PM ‌‌rs، ‌‌ASCE ‌‌PM) ‌‌به ‌‌ترتيب ‌‌با ‌‌RMSE ‌‌حدود ‌‌0.03، ‌‌0.079، ‌‌0.079 ‌‌و ‌‌MAE ‌‌حدود ‌‌0.021، ‌‌0.068، ‌‌0.069 ‌‌مناسب‌ترين ‌‌روش‌ها ‌‌براي ‌‌برآورد ‌‌تبخير - تعرق ‌‌گياه ‌‌مرجع ‌‌به ‌‌شمار ‌‌مي‌آيند ‌‌و ‌‌روش‌هاي ‌‌FAO ‌‌24Rd ‌‌و ‌‌FAO ‌‌Pan ‌‌به ‌‌ترتيب ‌‌با ‌‌RMSE ‌‌حدود ‌‌1.426، ‌‌2.338 ‌‌و ‌‌MAE ‌‌حدود ‌‌1.186، ‌‌2.072 ‌‌داراي ‌‌كمترين ‌‌تطابق ‌‌با ‌‌روش ‌‌فائو ‌‌پنمن ‌‌مانتيث ‌‌هستند. ‌‌بنابر ‌‌اين ‌‌در ‌‌صورت ‌‌كمبود ‌‌آمار ‌‌مورد ‌‌نياز ‌‌براي ‌‌بكارگيري ‌‌روش ‌‌فائو–پنمنمانتيث ‌‌در ‌‌منطقه ‌‌سپيدان ‌‌مي‌توان ‌‌روش‌هاي ‌‌داراي ‌‌بيشترين ‌‌تطابق ‌‌با ‌‌روش ‌‌مرجع ‌‌را ‌‌به ‌‌عنوان ‌‌بهترين ‌‌شاخص ‌‌براي ‌‌اندازه‌گيري ‌‌و ‌‌بررسي ‌‌تبخير-تعرق ‌‌پتانسيل ‌‌و ‌‌نياز ‌‌آبي ‌‌گياهان ‌‌در ‌‌نظر ‌‌گرفت.