كاربست تزِ واساختيِ تاريخ در تبيين كثرت قرائت ها از مسئله جانشيني پيامبر(ص)؛ مطالعه موردي روايت هاي يعقوبي، طبري و شيخ مفيد

فراواني خوانش‌ها از مسئله جانشيني پيامبر(ص) و باز توليد اين تكثر در كشمكش‌هاي گفتماني جريان‌هاي كلامي‌ مسلمانان تاكنون، زمينه ساز طرح تبيين كثرت خوانش‌هاي تاريخي از مسئله جانشيني پيامبر(ص) شده است. امري كه بر اساس پيش فرض مقاله، برآيندي از مسلم فرض نمودن تصور بازساخت گرايانه از منطق تفكر تاريخي است. در ديدگاه نويسنده، تز واساختي تاريخ به سبب تأكيد بر نقش فعال مورخ در چگونگي پرداختن به روايت‌هاي تاريخي و انكار ماهيت ارجاعي منطق تفكر تاريخي، تبيين بسنده‌اي از فراواني خوانش‌هاي تاريخي ارائه مي‌نمايد. روش نويسنده در اثبات اين مدعا، روايت شناسي روايت‌هاي طبري، يعقوبي و شيخ مفيد است. روشي كه ما را به تبيين چگونگي و چرايي تنوع طرح اندازي‌هاي روايي سخنان پيامبر(ص) پيرامون رهبري پس از خود در حجه الوداع راهنمايي خواهد كرد. يافته ما از مقايسه روايت شناختي روايت‌هاي طبري، يعقوبي و شيخ مفيد آن است كه تفاوت چگونگي پرداختن آنها به گفتار و رفتار پيامبر(ص)در حجه‌الوداع برآيند پيش پنداشت‌هاي نويسندگان و جايگاه متمايزي است كه در مناسبات اجتماعي برعهده داشته اند.