بررسي تشكيلات و اركان حكومتي دولت بني رستم

شمال آفريقا در نيمه سده دوم هجري، شاهد شكل‌گيري حكومت بني رستم در مغرب ميانه به پايتختي تاهرت براساس عقايد اباضيه بود كه تا پايان سده سوم هجري، حضور نيرومند خود را حفظ كرد. پژوهش حاضر با استناد به منابع تاريخي دست اول و با روشي توصيفي ـ تحليلي درصدد بررسي چگونگي انتخاب، ويژگي‌ها و وظايف اركان دولت بني‌رستم؛ يعني امامان، قضات، اصحاب شرطه، واليان، عاملان زكات و محتسبان و چگونگي نظارت و اهتمام آنها نسبت به امور رعايا است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه در رأس نظام سياسي رستميان، امام قرار داشت كه با داشتن ويژگي‌هاي خاصي مانند علم، عدالت، وصيت و عدم وابستگي به قبايل بزرگ به وسيله‌ شورا انتخاب مي شد. تشكيلات حكومتي و مناصب زير نظر امامان رستمي، تفاوت زيادي با ديگر حكومت‌ها نداشت، اما در انتخاب متصديان امر و نظارت بر فعاليت آنها فرايند، معيار و دقت‌نظرهايي وجود داشت كه آنها را متمايز مي‌ساخت و اين امر از عوامل موفقيت رستميان به شمار مي‌رود.