بررسي ژئوشيميايي نفت مخازن آسماري و سروك در ميدان نفتي پازنان و نفت مخزن خليج در ميدان نفتي خويز با استفاده از روش‌هاي كروماتوگرافي گازي و كروماتوگرافي طيف‌سنجي جرمي

در اين پژوهش با توجه به داده‌هاي موجود شامل 2 نمونه نفت خام مربوط به چاه شماره 23 ميدان نفتي پازنان از مخازن آسماري و سروك و 1 نمونه نفت خام مربوط به چاه شماره 1 از مخزن خليج ميدان نفتي خويز سعي شده است تا با استفاده از روش‌هاي كروماتوگرافي گازي و كروماتوگرافي ـ طيف سنجي جرمي به بررسي ژئوشيميايي نفت مخازن آسماري و سروك در ميدان نفتي پازنان و نفت مخزن خليج در ميدان نفتي خويز پرداخته شود. با اندازه‌گيري ميزان اجزاي تشكيل‌دهنده نمونه‌هاي نفت خام مورد مطالعه بواسطه روش كروماتوگرافي مايع مشخص شد كه اين نمونه‌ها داراي مقادير بيشتري از اجزاي اشباع نسبت به اجزاي آروماتيك و قطبي هستند. همچنين طبقه‌بندي نمونه‌هاي نفت خام مورد مطالعه با توجه به اجزاي تشكيل‌دهنده آنها نشان داد كه نفت‌هاي مخازن آسماري و سروك در ميدان پازنان و نفت مخزن خليج در ميدان خويز به ترتيب از نوع پارافينيك ، غالباً پارافينيك تا پارافينيك ـ نفتنيك و پارافينيك ـ نفتنيك مي‌باشند. تغييرات بايوماركري (C29 sterane ββ∕(ββ+αα در برابر نسبت (C29 sterane 20S/(20S+20R نشان داد كه هر سه نمونه در مرحله بيشينه پنجره زايش نفت توليد شده‌اند و داراي بلوغ حرارتي نسبتاً بالايي هستند. با استفاده از نمودار تغييرات دي بنزوتيوفن به فنانترن در برابر پريستان به فيتان مشخص شد كه سنگ منشأ مولد نفت مخزن آسماري، داراي ليتولوژي كربناته ـ شيلي بوده و نفت‌هاي مخازن سروك و خليج از سنگ منشأ كربناته ـ مارني سرچشمه گرفته‌اند. همچنين نمودار مثلثي استران‌هاي C27 ،C28 ،C29 بيانگر ته نشست سنگ منشأ نمونه‌هاي مورد مطالعه در محيط دريايي باز تا پاراليك مي‌باشد. بر اساس نمودار تغييرات مقادير پريستان به فيتان ماده آلي مولد نفت‌هاي خام مطالعه شده به‌طور عمده از نوع كروژن II تشكيل شده است. نزديكي مقادير شاخص ترجيحي كربن (CPI) به عدد يك براي نمونه‌هاي نفت مورد مطالعه بيانگر بالغ بودن سنگ منشأ آنهاست. همچنين عدم وجود بيوماركر الئنان در نمونه‌هاي نفت خام بيانگر ايجاد آنها از سنگ‌هايي با سن كرتاسه پاييني است. به منظور تطابق نفتي ميدان‌هاي مورد بررسي ، با استفاده از نمودار ستاره‌اي آلكان‌هاي نرمال فرد به زوج مشخص گرديد كه نمونه‌هاي موجود از مخازن آسماري ، سروك و خليج از سنگ‌هاي منشأ متفاوتي توليد شده‌اند.