ارزيابي خطر سيل خيزي حوضه آبخيز آيدوغموش با استفاده از مدل AHPTOPSIS در ميحط GIS (مطالعه موردي حوزه آبخيز آيدوغموش)

ناآگاهي از شرايط فيزيوگرافي، هيدرولوژيكي و ديناميكي رودخانه‌ها سبب گسترش سيلاب‌ها شده است كه موجب وارد آمدن خسارات جاني و مالي زيادي در سالهاي اخير شده است. هدف از اين پژوهش، شناسايي پهنه هاي در معرض خطر سيلاب با به كارگيري مدل TOPSIS است. اساس اين مدل استخراج ايده آل پوينت‌هاي مثبت و منفي و تعيين فاصله هر يك از معيارها به منظور تعيين طبقات مختلف پتانسيل سيل خيزي و انتخاب بهترين گزينه مكاني از نظر مخاطرات سيل است. لذا 9 لايه موثر در وقوع سيلاب كه در مدل تاپسيس استفاده مي شود در سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) و با استفاده از نرم افزار ARCGIS 10.5 آماده سازي و با استفاده از اين مدل نقشه نهايي پهنه بندي خطر سيلاب تهيه و طبقه بندي شده است. نتايج به دست آمده با مشاهدات ميداني به دقت ارزيابي شد. حوضه آبريز آيدوغموش به عنوان يكي از زير حوضه هاي قزل اوزن با طولي در حدود 80 كيلومتر داراي 170 ميليون مترمكعب آبدهي سالانه است؛ براي توزيع فضايي پهنه‌هاي مستعد سيل‌خيزي، از ابزارFUUZY OVERLAY از مجموعه ابزارهاي Spatial Analyst Tools مربوط به نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتايج اين در پنج طبقه تهيه گرديد. پهنه با خطر زياد 7.95 و پهنه اي با خطر خيلي زياد 4.88 درصد را به خود اختصاص داده است كه بيشترين ميزان سيلاب در پايين دست حوضه آبخيز كه از ميزان شيب كاسته مي‌شود رخ مي‌دهد؛ از نظر زمين شناسي نيز اين حوضه جزء واحد زمين ساختي البرز آذربايجان محسوب مي‌شود.