نقش ميانجي‌گر انگيزش تحصيلي در تبيين روابط بين خودكارآمدي تحصيلي و خود تنظيمي تحصيلي با فرسودگي تحصيلي در دانش‌آموزان دختر

The Mediating Role of Academic Motivation in Explaining the Relationship between Academic Self-efficacy and Academic Self-Regulation with Academic Burnout in Female Students

مقدمه: عوامل متعددي در فرسودگي تحصيلي دانش­ آموزان نقش دارند و مرور پژوهش­ ها نشان دادند كه بين خودكارآمدي و خودتنظيمي تحصيلي و فرسودگي تحصيلي ارتباط وجود داد، اما آيا انگيزش تحصيلي مي­توان رابطه بين خودكارآمدي و خودتنظيمي تحصيلي با فرسودگي تحصيلي را ميانجي­گيري بكند؟اين پژوهش با هدف بررسي نقش ميانجي انگيزش در روابط بين خودكارآمدي و خود تنظيمي تحصيلي با فرسودگي تحصيلي دانش ­آموزان دختر پيش ­دانشگاهي انجام شد. روش كار روش تحقيق مطالعۀ حاضر، همبستگي بر اساس مدل­يابي معادلات ساختاري بود. با استفاده از روش نمونه ­گيري تصادفي خوشه­ اي تعداد 350 نفر دانش ­آموز از جامعۀ آماري دانش آموزان پيش­ دانشگاهي شهر تهران انتخاب شدند و به پرسش­نامه­ هاي فرسودگي تحصيلي برسو و همكاران (1997)، پرسشنامه استاندارد خودكارآمدي تحصيلي ميجلي و همكاران (2000)، پرسشنامه خودتنظيمي تحصيلي زيمرمن و مارتيز-پونز ( 1986) و انگيزش تحصيلي والرند و همكاران (1992) پاسخ دادند. نتايج نتايج آزمون مدل ساختاري نشان داد كه خودكارآمدي تحصيلي با هر سه مؤلفه فرسودگي تحصيلي(خستگي تحصيلي، بي علاقگي و ناكارآمدي درسي) همبستگي منفي دارد (0/001≥p). انگيزه تحصيلي دروني به صورت منفي و بي­انگيزگي تحصيلي و انگيزه تحصيلي بيروني به صورت مثبت با مؤلفه هاي فرسودگي تحصيلي همبسته بودند (0/001≥p). در نهايت خود تنظيمي تحصيلي به صورت با مؤلفه هاي سه گانه فرسودگي تحصيلي همبسته بوده و ابعاد انگيزش تحصيلي به صورت معنادار رابطه بين خودتنظيمي تحصيلي و خودكارآمدي تحصيلي با فرسودگي تحصيلي را ميانجي گري مي ­كند (0/001≥p). در نهايت شاخص هاي برازندگي به دست آمده مدل كلي با داده هاي گردآوري شده، برازش مطلوب را دارد. نتيجه گيري انگيزش تحصيلي عنصري مهم و ضروري در دوره تحصيل است كه مي­توان با تقويت و بهبود آن در دانش ­آموزان، موفقيت تحصيلي آنها را تضمين نمود.

Introduction: Several factors are involved in students' academic burnout and review of research has shown that there is a relationship between academic self-efficacy and academic burnout, but can academic motivation mediate the relationship between academic self-efficacy and academic self-regulation with academic burnout? Materials & Methods: The research method of this study was correlation based on structural equation modeling. Using cluster random sampling method, 350 students were selected from the statistical population of pre-school students in Tehran. Mitchell et al. (2000) answered Zimmermann & Martiz-Ponce self-regulation questionnaire and Waller et al. (1992) academic motivation questionnaire. Results: Structural model test results showed that academic self-efficacy was negatively correlated with all three components of academic burnout (academic fatigue, disinterest, and academic inefficiency) (p≤0.001). Internal academic motivation was negatively correlated with academic motivation and extrinsic motivation was positively correlated with academic burnout components (p≤0.001). Finally, academic self-regulation was correlated with the three components of academic burnout, and academic motivation dimensions significantly mediated the relationship between academic self-regulation and academic self-efficacy with academic burnout (p≤0.001). Finally, the fit model obtained overall model with the data collected, has a good fit. Conclusion: Academic motivation is an important element in the educational process that can be enhanced and improved in students and can guarantee their academic success.