ارزيابي كيفي و كمي آب‌هاي سطحي با استفاده از آناليز آماري در رودخانه ازنا لرستان

آلودگي آب در دهه‌هاي اخير تهديدي جدي براي انسان و اكوسيستم‌هاي طبيعي تلقي مي‌شود به‌طوري كه بررسي تغييرات كيفيت آب يكي از موضوعات مهم جهت استفاده بهينه از آن است. در اين تحقيق به مطالعه آب رودخانه ازنا در ايستگاه هيدرومتري چم زمان به‌صورت دوره خشك ( فروردين تا شهريور ) و دوره مرطوب ( مهر تا اسفند ) پرداخته شد. به‌منظور بررسي كيفيت آب از نمودارهاي پايپر، شولر، ويلكاكس و سري زماني استفاده گرديد. نتايج آب رودخانه ازنا در نمودار پايپر نشان دهنده تيپ آب‌هاي بي‌كربناته كلسيكي است. در رودخانه مورد مطالعه با توجه به نمودار شولر كيفيت آب از نظر شرب در حد خوب و قابل قبول ارزيابي شد. با توجه به مطالعات آماري، اعمال روش تحليل مؤلفه‌هاي اصلي بر داده‌ها موجب شد تا تعداد 11 مؤلفه اصلي براي داده‌ها تعيين شود، كه سه مؤلفه اول با بيش از 70% تغييرپذيري، جامعه آماري را توجيه ميكنند. همچنين با توجه به نمودار خوشه‌اي رسم شده، نمونه‌ها در چهار خوشه شامل خوشه اول SO42 وpH ، خوشه دوم K+، خوشه سوم +Ca2 و در خوشه چهارم، TDS،EC ،Cl،Mg2+ ،HCO3،Na+ و TH قرار گرفتند. بيشترين ميزان همبستـگي بين مجموع مواد جامد محلول و كلر مشاهـده شد. با توجه به سطح معني‌دار 0.05 در آزمون كولوموگرف – اسميرونف همهي يون‌هاي آب رودخانه ازنا داراي توزيع نرمال مي‌باشد. آزمون آناليز رگرسيون خطي كاتيون‌ها، آنيون‌ها و هدايت الكتريكي به‌عنوان متغير وابسته در مقابل مجموع مواد جامد محلول به‌عنوان متغير مستقل همبستگي بالايي بين TDS با EC و Cl نشان مي‌دهد.