بررسي آزمايشگاهي اثر صفحات مثلثي شكافدار بر تغييرات بستر آبراهه‌ها

تحقيقات نشان داده است كه سازه‌هاي زيست‌محيطي در زمينه هزينه، اجرا، نگهداري، تعمير و كارايي محيط زيست و كمك به حفظ سواحل در رودخانه‌هاي مئاندري نسبت به سازه‌هاي جايگزين نظير پوشش سنگچين و آبشكن‌ها عملكرد بهتري دارند. صفحات مثلثي شكافدار ازجمله سازه‌هاي زيست‌محيطي است. اين مطالعه با هدف بررسي اثر صفحات مثلثي شكافدار بر تغييرات بستر آبراهه‌هاي رسوبي در فلوم قوسي 90 درجه با نسبت (R/B=4 و R و B به‌ترتيب شعاع قوس و عرض فلوم) انجام شد. بدين منظور آزمايش‌ها با سه فاصله چهار، شش و هشت برابر طول مؤثر (Le) در اعداد فرود 0.287، 0.304 و 0.322 و در شرايط آب زلال انجام گرديد. مصالح بستر از جنس ماسه با قطر متوسط (d50) معادل 1.5 ميلي‌متر و ضريب انحراف معيار هندسي (σ) معادل 1.22 انتخاب شد. زاويه صفحات نسبت به ساحل بالادست ثابت در نظر گرفته شد. در پايان آزمايش‌ها توپوگرافي بستر و اطلاعات لازم برداشت شد. نتايج نشان داد كه با تعبيه صفحات به قوس خارجي فلوم، در دماغه‌ي صفحات آبشستگي موضعي رخ داد. با افزايش فاصله‌ي بين صفحات عمق آبشستگي موضعي حول دماغه‌ي صفحات افزايش يافت. به‌طوري‌كه فاصله‌ي 4Le نسبت به فواصل 6Le و 8Le عملكرد بهتري در كنترل آبشستگي موضعي حول صفحات داشت. مصالح شسته شده بستر در پشت صفحات و نزديك به ساحل خارجي ترسيب يافتند. با افزايش فاصله‌ي بين صفحات و با توجه به بيشتر شدن فضاي بين صفحات، مصالح شسته شده بستر طول بيشتري از فلوم را به خود اختصاص دادند و درنتيجه بيشينه ارتفاع پشته ترسيبي كاهش يافت.