عنوان مقاله :
نقش زيرحوضه ها در پارامترهاي كيفي آب رودخانه چهلچاي
پديد آورندگان :
شيرزادنيا ، جواد دانشگاه گنبد كاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه آبخيزداري , حشمتپور ، علي دانشگاه گنيدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه آبخيزداري , فتحآبادي ، ابوالحسن دانشگاه گنبد كاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه آبخيزداري , اكبري ، رضا دانشگاه گنبد كاووس - دانشكده علوم پايه - گروه شيمي
كليدواژه :
كيفيت آب , سامانه اطلاعات جغرافيايي , شاخص NSFWQI , مديريت منابع آب
چكيده فارسي :
رونديابي زماني و مكاني كيفيت آب براي برنامهريزي مديريت منابع آب ضروري است. هدف از انجام اين پژوهش تعيين كيفيت منابع آب رودخانه چهلچاي با استفاده از شاخص NSFWQI است. نمونهبرداري طي يك سال آبي از مهر 1395 تا شهريور 1396 بهصورت ماهانه از پنج ايستگاه در خروجي زيرحوضهها انجام شد. پارامترهاي اكسيژن محلول، كل جامدات، نيترات، فسفات، درجه حرارت، اكسيژن موردنياز بيوشيميايي، pH، كدورت، و كلي فرم مدفوعي با استفاده از روشهاي استاندارد مورد آزمايش قرارگرفت. شاخص NSFWQI بر اساس دادههاي جمعآوريشده براي هر نمونهبرداري محاسبه و سپس كيفيت آب از نظر مكاني در مسير رودخانه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي به پنج طبقه، از خيلي بد تا عالي، تقسيمبندي شد. اثرگذاري هر زيرحوضه در ميزان شاخص كيفيت آب تعيين و سپس زيرحوضهها به ترتيب درصد اثرگذاري اولويتبندي شدند. نتايج نشان داد كه كيفيت آب در ماههاي مختلف نمونهبرداري با توجه به شاخص NSFWQI بين سه كلاس بد، متوسط و خوب در حال تغييراست. در فصول مختلف سال، رودخانه از لحاظ كيفيت آب در كلاس متوسط قرار گرفت. از دلايل قرارگيري كيفيت آب در طبقه متوسط را ميتوان به عواملي چون كاهش دبي رودخانه در فصل تابستان، افزايش فعاليتهاي تفريحي و تفرجي در محدوده رودخانه، پسابهاي كشاورزي و كشت غيراصولي در اراضي شيبدار، تخليه فاضلابهاي روستايي، پساب حاصل از استخر پرورش ماهي، و تراكم بالاي دام در منطقه اشاره كرد. بنابراين، با توجه به يافتههاي اين تحقيق، مسئله كيفيت آب در اين رودخانه ميبايست بيشتر موردتوجه مديران و برنامهريزان مديريت منابع آب قرارگيرد.
عنوان نشريه :
محيط زيست و مهندسي آب