بررسي فيتوشيميايي و فعاليت آنتي اكسيداني اسانس مريم گلي ارغواني بومي ايران (Salvia multiculis vahl)، و كاربرد آن در پايداري اكسايشي روغن آفتابگردان

Phytochemical study and Antioxidant Activity of Essential Oil of Salvia multiculis vahl native to Iran, and its Application in Oxidative Stability of Sunflower Oil

مقدمه هدف شناسايي تركيبات و سنجش فعاليت آنتي اكسيداني عصاره آبي و اسانس روغني گياه مريم گلي ارغواني بومي ايران و كارايي آنها در پايداري اكسيداسيون روغن آفتابگردان مي‌‌باشد. مواد و روش‌‌ها عصاره و اسانس به ترتيب از روش خيساندن و اسانس‌‌گيري توسط دستگاه كلونجر به روش تقطير با بخار تهيه شدند. ميزان تركيبات فنلي عصاره و تركيبات فرار اسانس به ترتيب به روش فولين-سيكالتو و دستگاه گازكروماتوگراف متصل شده به طيف سنج جرمي (GC/MS) تعيين شدند. براي تعيين فعاليت آنتي اكسيداني از روش به دام اندازي راديكال 2و2-دي فنيل 1-پيكريل هيدرازيل (DPPH) استفاده شد و غلظت‌‌هاي لازم براي مهار 50 درصد راديكال‌‌هاي آزاد (50IC) محاسبه گرديد. كارايي آنتي اكسيداني در به تأخير انداختن زمان فساد اكسيداتيو روغن آفتابگردان با اندازه‌‌گيري شاخص‌‌هاي پايداري اكسيداتيو، روش شاخص پايداري اكسايشي (OSI) و روش اكسيژن فعال (AOM) ارزيابي شد. يافته‌‌ها ميزان تركيبات فنلي عصاره (23/11±24/2 ميلي‌‌گرم/گرم)، بيشتر از اسانس تعيين گرديد. در اسانس 21 تركيب، كه در مجموع 97/1 درصد آن را تشكيل مي‌‌داد شناسايي شد. 1و8- سينئول (24/8 درصد)، كامفر (17/9درصد)، سابينن (8/6 درصد)، آلفا پينين (8/5 درصد) و ترپينئول (7/1 درصد) مهمترين تركيبات بودند. 50IC به ترتيب 2/36±38/16 و 14/23±73/1 ميكروگرم/ ميلي‌‌ليتر براي عصاره و اسانس تعيين گرديد. غلظت‌‌هاي 250 و 350 ميلي‌‌گرم/ليتر از عصاره و اسانس كارايي مشابه و قابل رقابت با آنتي اكسيدان سنتزي گريندوكس 117 (200 ميلي‌‌گرم/ليتر)، داشتند. نتيجه‌‌گيري استفاده از تركيبات استخراج شده از مريم گلي ارغواني به عنوان جايگزيني مناسب براي آنتي اكسيدان‌‌هاي سنتزي پيشنهاد مي‌‌گردد.

Introduction The aim is to detect volatile compounds and the antioxidant activity of the aqueous extract and the essential oil of Salvia multiculisvahlnative to Iran, and their efficacy in the oxidation stability of Sunflower oil. Materials and Methods The extract and essential oil were prepared using the Percolation and by Clevenger apparatus through hydro-distillation method, respectively. The number of phenolic components of the extract and volatile components of the essential oil was identified by Folin-Ciocalteu and GC/MS method, respectively. In order to evaluate the antioxidant activity, the 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) radical trap method was used and the concentration that inhibited 50% (IC50) of free radicals were calculated. The antioxidant activity, in the delayed oxidative stress time of sunflower oil, was evaluated by measuring the oxidative stability index (OSI) and the active oxygen method(AOM). Results The number of phenolic compounds in the extract (24.23±2.11mg/g), was more than the essential oil. 21 components were detected in the essential oil, representing 97.1% of the total oil. The major compounds of it were 1,8-cineole (24.8%), camphor (17.9%), sabinen (8.6%), α-pinene (8.5%), and terpineol (7.1%). The IC50 of free radicals was obtained for extract and essential oil of 38.16±2.36 and73.14±1.23 μm/mL, respectively. Results show, the concentration of 250 and 350 mg/L of extract and essential showed the same effect with antioxidant synthetic of Grendoks 117 )200 mg/L). Conclusion The use of extract and essential oil of Salvia multiculisvahl could be proposed as an appropriate antioxidant replaced with synthetic antioxidants.