متا آناليز مداخلات روان شناختي در درد مزمن: چالشها و راهكارها براي ارتقاء كيفيت پژوهشي

Meta-analysis of psychological intervention for chronic pain: Challenges and Strategies for research quality improvement

زمينه و هدف: درد مزمن مشكلي شايع، مخرب، پرهزينه است كه طبيعتي زيستي رواني اجتماعي دارد. درمان هاي روان شناختي به عنوان يك گزينه مؤثر پيشنهاد شده اند. آزمايشات بسياري اثرگذاري اين درمان ها را تأييد و فراتحليل هاي متعددي ميزان تأثير آنها را تخمين زده اند. اما با در نظر گرفتن تأثير دو جنبه ي رواني و اجتماعي درد، اين احتمال وجود دارد كه جمعيت ايراني پاسخ متفاوتي به اين درمان ها بدهد. هدف ما بررسي اثربخشي مداخلات روانشناختي بر شدت درد مزمن در بزرگسالان ايراني به وسيلهي فراتحليل مداخلات داخليست كه تاكنون اجراء شده است. مواد و روش ها: مطالعات واجد شرايط سه ديتابيس ايران داك، علم نت و PubMed جستجو شدند. ريسك سوگيري در هر مطالعه بر اساس ملاك هاي مركز كوكران ارزيابي، حجم اثر كلي مداخلات روان شناختي بر شدت درد براورد و متغيرهاي تعديل كننده احتمالي بررسي شدند. يافته ها: حجم اثر هم در مرحله پس آزمون و هم در مرحله پيگيري بزرگ (0٫8>d) بود، اما ميان مطالعات عدم تجانس معناداري مشاهده شد. بررسي هاي بيشتر نشان داد كه مقطع تحصيلي پژوهشگر، بيشترين اثر تعديل كننده را بر ميزان اثربخشي داشته است، به طوري كه در پژوهش هاي مقطع ارشد حجم اثر بيشتري را نسبت به مقطع دكتري ارائه كرده بودند. نتيجه گيري: به نظر مي رسد كه ميزان تأثير واقعي درمان هاي روان شناختي كمتر از حجم اثر برآورد شده در اين فراتحليل باشد و بخشي از اين نتايج تا حدودي ناشي از خطاهاي روشي ياسوگيري در پژوهش ها است. با در نظر تعداد بالاي پژوهش ها، به نظر مي رسد كه اصلاحات كوچكي در پژوهش هاي آينده بتواند تأثيرات بزرگي بر ادبيات داخلي بگذارد. پيشنهاداتي براي بهبود طراحي آزمايشات و همچنين تحليل و گزارش آنها ارائه شد.

Aims and background: Chronic pain is a pervasive, destructive and expensive problem with a biopsychosocial nature. Psychological interventions suggested to be an effective choice for chronic pain, and many trials confirmed its effectiveness and several meta-analyses have estimated the amount of its effect. Considering the psychological and social aspects of pain, it’s possible that the Iranian population respond differently to these interventions. Our goal is to evaluate the effectiveness of psychological interventions on pain intensity in Iranian adults with chronic pain by meta-analyzing domestic trials conducted. Materials and methods: We searched IranDoc, Element, and PubMed for eligible studies. Risk of bias assessed for each trial according to Cochrane collaboration guidelines. Total effect size estimated and possible moderators investigated. Findings: We found large effect sizes in both post treatment and follow up (d>0.80), but with significant heterogeneity among studies. Additional analyses suggested that researchers’ education levels have the most predictive effect with MA researchers reporting larger effect sizes than Ph.D. researchers. Conclusions: We speculate that the true effect size of psychological interventions is probably lower than what we estimated here and partly these results are functions of methodological errors or of biases. Considering the high number of researches in Iran it seems that few modifications could result in big progress in our literature. Some suggestions made for improving research protocols as well as analyses and reports.