بازانديشي فلسفه تاريخ در تفكر علم‌الأسمايي تاريخي؛ تبيين حكمت تاريخ از منظر فرديد

فرديد فلسفه تاريخِ مدنظرِ خود را علم الاسماء تاريخي نام مي نهد. در تفكر فرديد انديشه تاريخي كه حاصل تجلّي و غياب اسماءالله در عرفان ابن‌عربي ــ آن گونه كه در كتاب فصوص‌الحكم و در آثار شارحان او آمده است ــ به همراه حوالت تاريخي در فلسفه هيدگر، فيلسوف شهير قرن بيستم آلمان است درهم‌آميخته مي‌شود و با نوآوري هايي  به‌صورت علم الاسماء تاريخي درمي‌آيد. بسياري از انديشمندان، جمعِ انديشه تاريخي ابن‌عربي و هيدگر را كه متعلق به دو سنت تاريخي متفاوت هستند كاري مهمل و بي‌معني، و حاصل آن را ملغمه اي بي‌مبنا و بنياد دانسته اند. نگارندگان هرچند به فلسفه تاريخِ مدنظر فرديد انتقاداتي را وارد دانسته، ولي معتقدند كار فرديد بازانديشي دو سنت متفاوت در شرق و غرب جهان و جمع آوري آن در دستگاه فكريِ مخصوص به خود است. پرسش اصلي تحقيق، اين است كه تفكر علم‌الاسماء تاريخي فرديد داراي چه بصيرت هايي براي محققان رشته تاريخ دارد؟ مدعاي اين پژوهش آن است كه هرچند مي توان ايرادهايي به انديشه تاريخي فرديد وارد كرد، ولي براي كساني كه تاريخ را به‌صورت حرفه اي مطالعه مي كنند، بصيرت هاي بنيادين و اساسي دارد كه تاكنون در ميان دانشگاهيان رشته تاريخ مغفول مانده و اين مقاله سعي بر تبيين و وصفِ اين نحوۀ تفكر دارد.