عنوان مقاله :
پيوستگي اقتصادي سياسي رويدادهاي فرهنگي در عصر پهلوي دوم (جشنهاي 2500 ساله)
پديد آورندگان :
وحيدي راد ، ميكائيل دانشگاه شهيد بهشتي - گروه تاريخ
كليدواژه :
جشنهاي 2500 ساله , فرهنگ , گرامشي , هژموني , سلطه , رضايت
چكيده فارسي :
برگزاري جشنهاي ۲۵۰۰ سالۀ شاهنشاهي به مثابه يك رويداد فرهنگي و ايدئولوژيك در جهت باستانگرايي و تلاش محمدرضاشاه براي تقويت مشروعيت خود، از جمله آرايي است كه بسياري از پژوهشگران بر آن تأكيد كردهاند، اما مسئلۀ نوشتار حاضر اين است كه برگزاري اين جشنها در دهۀ 1350، چه ارتباطي با زمينههاي اقتصادي و بازيگري بينالملل به عنوان رويكرد مقاله براساس مفهوم «هژموني» دارد. درواقع، در پي پاسخ به اين سؤال است كه چرا محمدرضاشاه اين جشنها را در آغاز دهۀ ۱۳۵۰ برگزار كرد و چه اهدافي از منظر بينالمللي براي آن ميتوان در نظر گرفت؟ براساس روش تاريخي و با كاربست مفهوم «هژموني» گرامشي در حوزۀ فرهنگ و مناسبات بينالملل، به اين سؤال پاسخ داده خواهد شد. يافتههاي پژوهش حاكي از آن است كه محمدرضاشاه پس از انجام اقداماتي در تقويت موضع داخلي با حمايتهاي آمريكا و افزايش درآمدهاي نفتي و خروج انگلستان از خليجفارس، با برگزاري جشنهاي ۲۵۰۰ ساله و معرفي خود به عنوان يك بازيگر بينالمللي، در راستاي ايجاد يك دولت سلطه و سپس هژمون در منطقه گام برداشت و با كاربست برخي ابزارها توانست طرح دولت سلطه در منطقه را عملي كند. البته در تأسيس دولت هژمون، با توجه به مخالفتهاي منطقهاي و نارضايتيهاي داخلي ناموفق بود و وقوع انقلاب 1357 نقطۀ پايان آن به شمار ميرود.
عنوان نشريه :
تاريخ اسلام و ايران