اندازه‌گيري و تحليل تقاضاي آب ويژه محصولات كشاورزي و جايگاه ايران در تجارت با ساير كشورها

مديريت منابع و مصارف آب در بخش كشاورزي به دليل كمبود منابع آب و خاك و تقاضاي رو به افزايش مواد غذايي به دليل رشد جمعيت حائز اهميت است. از اين رو، هدف اين مطالعه ارزيابي حجم آب صادر و وارد شده در قالب تجارت محصولات كشاورزي است. براي اين منظور رهيافت شاخص هاي فنيپايه براي اندازه‌گيري آب مجازي مورد استفاده قرار گرفته است و تقاضاي آب ويژه و تجارت آب مجازي 36 محصول زراعي و باغي براي دوره زماني 94-1380 محاسبه شده است. نتايج نشان داد كه كشور ايران در سال‌هاي مذكور در بخش محصولات زراعي واردكننده خالص آب مجازي و در بخش محصولات باغي صادركننده خالص آب مجازي است و در مجموع واردكننده خالص آب مجازي است. به طور متوسط در سال‌هاي مورد بررسي ايران به واسطه تجارت محصولات زراعي و باغي سالانه  4.3 ميليارد مترمكعب صادرات و 15.8 ميليارد مترمكعب واردات آب مجازي داشته است. در ميان محصولات زراعي و باغي، حبوبات و خشكبار براساس آب مصرفي ويژه برآورد شده آن ها، محصولاتي پر مصرف هستند. نتايج بدست آمده اطلاعاتي را فراهم كرده است كه مي تواند براي بهينه سازي تركيب تجاري محصولات كشاورزي در راستاي حفظ منابع آب و تامين امنيت غذايي مورد استفاده قرار گيرد.