مقايسه اثرات زيست محيطي مديريت پيشرو و مديريت رايج در بوم‌نظام هاي زراعي گندم زمستانه دشت ميامي شاهرود به‌روش ارزيابي چرخه حيات

امروزه دستيابي به توسعه پايدار بوم نظام هاي كشاورزي كه در آن محيط نياز نسل حاضر و نسل آينده را تأمين نمايد مورد توجه بسياري از محققين و دانشمندان قرار گرفته است. بررسي تأثيرات بوم نظام هاي زراعي و اثرات مثبت و منفي آن از موارد مهم براي دستيابي به اهداف توسعه پايدار مي باشد . ارزيابي چرخه حيات روشي است كه در آن اكثر اثرات زيست محيطي يك بوم نظام زراعي را مورد مطالعه و بررسي قرار مي دهد. اين مطالعه به‌منظور ارزيابي و مقايسه اثرات زيست محيطي نظام هاي با مديريت پيشرو و رايج گندم هاي زمستانه دشت ميامي (شاهرود)، به‌عنوان يكي از قطب هاي توليد گندم استان سمنان طي يك دوره پنج ساله با استفاده از روش ارزيابي چرخه حيات انجام شد. براساس استاندارد ISO14040، ارزيابي چرخه حيات در چهار گام تعريف و اهداف، مميزي چرخه حيات، ارزيابي تأثير چرخه حيات (گرمايش جهاني، اسيدي شدن، اوتريفيكاسيون، تخليه بالقوه منابع غيرزنده، سميت و كاربري اراضي) و تلفيق و تفسير نتايج محاسبه شد. نتايج نشان داد ميزان مصرف نهاده ها در مديريت رايج بوم نظام هاي زراعي و ميزان عملكرد در هكتار براي بوم‌نظام هاي زراعي با مديريت پيشرو بيش‌تر است. در بين شاخص هاي بررسي شده بالاترين شاخص بوم‌شناختي براي تخليه سنگ فسفات در مديريت رايج 1.06 براي توليد يك تن گندم زمستانه و براي مديريت پيشرو 0.82 بود، اوتريفيكاسيون بوم نظام هاي خشكي براي مديريت مزارع رايج و پيشرو به‌ترتيب با 0.15 و 11/ 0 براي توليد يك تن گندم زمستانه در رتبه دوم قرار گرفت. با توجه نتايج به‌دست آمده آثار منفي زيست محيطي بوم نظام هاي شامل مديريت پيشرو كم‌تر بوده و شاخص بوم‌شناختي مديريت پيشرو به اهداف توسعه پايدار نزديك تر بود.