ارزيابي اثر نظام‌هاي خاك‌ورزي برجنبه‌هاي زراعي كشت مخلوط تأخيري چاي ترش (Hibiscus Subdariffa L.) و سويا (L. Glycine max)

به‌منظور ارزيابي اثر نظام هاي خاك ورزي بر جنبه هاي زراعي كشت مخلوط تأخيري چاي ترش (Hibiscus Subdariffa L.) و سويا (Glycine max L.) آزمايشي در مزرعه آموزشي و تحقيقاتي مركز تحقيقات جنوب استان كرمان واقع در شهرستان جيرفت در سال زراعي 1395، به‌صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. عامل اصلي در سه سطح شامل خاك‌ورزي بدون شخم، شخم حداقل (ديسك) و شخم رايج (گاوآهن و ديسك) و عامل فرعي نسبت‌هاي افزايشي و جايگزيني كشت مخلوط چاي ترش و سويا در هشت سطح شامل:كشت خالص چاي ترش، كشت خالص سويا، 50 درصد چاي ترش + 50 درصد سويا، 75 درصد چاي ترش + 25 درصد سويا، 25 درصد چاي ترش + 75 درصد سويا، 100 درصد چاي ترش + 50 درصد سويا، 100 درصد سويا + 50 درصد چاي ترش، 100 درصد چاي ترش + 100 درصد سويا، در نظر گرفته شد (تراكم پايه دو گياه در كشت خالص 20000 بوته در هكتار مي باشد). نتايج نشان داد تأثير نظام‌هاي شخم و نسبت‌هاي مختلف كاشت بر تعداد غوزه در بوته، وزن هزار دانه، عملكرد زيست‌توده، عملكرد كاسبرگ خشك، شاخص كلروفيل برگ، آنتوسيانين كاسبرگ چاي ترش و پروتئين سويا معني‌دار بود. مقايسه ميانگين نشان داد كه خاك‌ورزي بدون شخم در صفات تعداد غوزه (271.8 عدد در بوته)، عملكرد زيست‌توده (20.1 تن در هكتار)؛ عملكرد كاسبرگ خشك (1.16 تن در هكتار) و ميزان آنتوسيانين در گياه چاي ترش (4.7 ميكرومول بر گرم) نسبت به شخم رايج برتر بود. بيش‌ترين نسبت برابري زمين (3.78) از نسبت كشت 100درصد سويا +50 درصد چاي ترش به‌دست آمد. هم‌چنين كشت مخلوط و خاك‌ورزي بدون شخم و شخم حداقل باعث افزايش عملكرد كاسبرگ چاي ترش (1.51 تن در هكتار) و دانه سويا (2.98 تن در هكتار) شد، لذا با اجراي آن مي‌توان باعث پايداري اكوسيستم زراعي گرديد.