سبك زندگي ورزشكاران نخبه ايراني (ارائه يك نظريه داده‌بنياد)

امروزه سبك‌ زندگي ورزشكاران نخبه در مركز توجه همگان قرار دارد. اين پژوهش كيفي با هدف بازتوليد مفهوم سبك زندگي ورزشكاران نخبه ايراني با استفاده از رويكرد گليزري نظريه داده‌بنياد انجام شده است. رويكرد گليزري به دنبال كشف نگراني عمده مشاركت‌كنندگان و فرايند اجتماعي پايه جهت حل آن است. براي اين منظور 19 نفر از خبرگان آشنا با حوزه سبك زندگي ورزشكاران ايراني به‌صورت هدفمند و گلوله برفي براي مصاحبه‌هاي عميق ساختارنيافته انتخاب شدند و داده‌ها به‌صورت هم‌زمان با استفاده از مجموعه‌اي از كدگذاري‌هاي باز، نظري، انتخابي و يادنوشت‌نگاري تحليل شدند. چهار تن از مشاركت‌كنندگان با تأييد يافته‌هاي پژوهش، روايي و پايايي آن را ارزيابي كردند. نتايج نشان داد مهم‌ترين نگراني‌هاي مشاركت‌كنندگان عبارت بود از رعايت‌نشدن اصول حرفه‌اي در زندگيِ ورزشكاران ايراني، مقوله محوري پژوهش (يعني تفكر حرفه‌اي) و فرايند اجتماعي پايه پژوهش (يعني حركت به سمت حرفه‌اي‌گرايي). شايستگي‌هاي عاطفي، چشم‌انداز زندگي، سواد مالي، مسئوليت‌پذيري، مصرف، گذران اوقات فراغت، مسائل شخصي و رفتارهاي مذهبي نيز به‌عنوان ديگر مقولات سبك زندگي تعيين شدند كه تحت تأثير تفكر حرفه‌اي قرار مي‌گيرند. مقولات فرايند اجتماعي پايه نيز در سه سطح كلان، متوسط و خرد طبقه‌بندي شدند كه مي‌توانند در طول زمان نگراني مشاركت‌كنندگان را حل كنند. به طور كلي سبك زندگي ورزشكار نخبه، راهنماي كنش او در مسائل ورزشي و غيرورزشي زندگي است. يافته‌هاي پژوهش مي‌تواند براي بررسي ابعاد مختلف سبك زندگي ورزشكاران نخبه از عوامل مؤثر تا مؤلفه‌هاي عيني سبك زندگي به كار برده شود.