بررسي نقش باد 120 روزۀ سيستان در وزش دمايي شرق و جنوب ‏شرق ايران

براي بررسي اثرهاي دمايي باد 120 روزه سيستان طي دوره 1993ـ2012 با استفاده از آزمون‏ تحليل‏ عاملي و خوشه‏بندي دو الگوي اصلي وزش باد شمالي (باد 120 روزه سيستان) و باد شرقي شناسايي شد و مشخص گرديد كه در الگوهايي با وزش باد شرقي هسته‏اي از وزش دمايي منفي در شرق ايران و مركزي از وزش دمايي مثبت در مناطق مركزي‏تر فلات ايران شكل مي‏گيرد. اين وزش منفي جنوب ‏شرق ايران را دربر نمي‏گيرد كه سبب افزايش دماي منطقه مي‏شود. در الگوهايي با وزش باد شمالي هسته‏اي از وزش دمايي منفي در شرق و جنوب ‏شرق ايران شكل مي‏گيرد و حرارت را از اين مناطق به درياي عمان و بخش شرقي درياي عرب انتقال مي‏دهند. اين هسته وزش دمايي منفي شكل‏گرفته 4ـ6 درجه نسبت به الگوهاي باد شرقي در مناطق جنوبي‏تر قرار مي‏گيرد و باعث كاهش دماي هوا در مناطق شرقي و جنوب ‏شرقي ايران مي‏شود و استواي حرارتي را در اين منطقه از كره ‏زمين به عرض‏هاي جنوبي‏تر جابه‏جا مي‏كند. در حالي‏كه در الگوهايي با وزش باد شرقي استواي حرارتي در عرض‏هاي شمالي‏تر و بر روي جنوب ‏شرق و حتي شرق مركزي ايران مستقر مي‏شود و سبب افزايش دماي اين مناطق نسبت به غرب، جنوب ‏غرب، و الگوهاي وزشي باد شمالي مي‏شود.