واكاوي فضايي مجموع فراواني سالانۀ بارش‌هاي شديد و خيلي ‏شديد ناحيۀ خزري

بارش عنصري اقليمي با وردايي زماني مكاني بسيار بالاست. از جلوه‏هاي وردايي بارش مقادير فرين آن است كه با پيامدهاي محيطي– انساني و به‏سبب تأثيرات گسترده در ساختارهاي فيزيكي و انساني در كانون مطالعات اقليمي است. بنابراين، بررسي اين نوع بارش‏ها در ناحيه‏اي كه قطب كشاورزي است و، از طرفي، اين بارش‏ها يكي از مخاطرات طبيعي است اهميت دارد. به‏منظور واكاوي فضايي مجموع فراواني سالانه بارش شديد (آستانه‏هاي صدك 9095، 9599) و خيلي ‏شديد (صدك 99 و بيشتر)، از داده‏هاي ميان‏يابي‏شده بارش روزانه طي بازه 19662016 استفاده شد. براي شناسايي الگوي پراكنش مكاني از آماره موران و Gi* استفاده شد. با توجه به مقدار نمايه موران كلي 9/0 (سطح اطمينان 99درصد)، الگوي فضايي برازنده بارش‏ها الگوي خوشه‏اي است. در گروه بارشي شديد، بيشتر الگوهاي خوشه‏اي مثبت در بخش‏هاي مركزي و غربي و بارش خيلي شديد بيشتر در بخش شرقي، مركزي و ناخوشه‏ها در گروه اول و دوم بيشتر در بخش شرقي و در گروه سوم در بخش‏هاي مركزي و جنوب‏ غربي ناحيه است. آزمون Gi* فراواني خوشه‏هايي با ارزش بالا و پايين را تأييد مي‏‏كند. در بررسي روابط مكاني با آماره دومتغيره موران، طول جغرافيايي و ارتفاعات البرز بيشترين تأثير را در رخداد بارش‏ها دارند.