تعيين غلظت فلزات سنگين در پوشش گياهي اطراف كارخانه سيمان بهبهان توسط بيواند يكاتورهاي گياهي

Detemination of heavy metal concentration in vegetation around cement factory of Behbahan by using plant bioindicators

يكي از مهمترين اشكال آلودگي كارخانجات سيمان، آلودگي هوا از طريق ورود ذرات معلق به اتمسفر مي­باشد. اين غبارات شامل مقاديري از فلزات سنگين هستند. تحقيق حاضر با هدف رديابي ميزان فلزات سنگين حاصل از گرد و غبار كارخانه سيمان بهبهان به محيط زيست از طريق درختان اكاليپتوس (Eucalyptus camaldulensis) و كنار (Ziziphus spina-christi) به­ عنوان پايش گرهاي زيستي انجام گرديد. نمونه­ برداري به صورت سيستماتيك تصادفي جهت اندازه­گيري ميزان فلزات سنگين (كروم، نيكل، كادميوم و سرب) از برگ درختان مذكور انجام و مقدار آن از طريق دستگاه جذب اتميICP- AES تعيين گرديد. - ميانگين غلظت عناصر كروم، نيكل، كادميوم و سرب در اكاليپتوس به ترتيب 29/2، 64/11، 06/0، 62/1 ppm بود. - همچنين ميانگين غلظت عناصر كروم، نيكل، كادميوم و سرب در كنار 66/1، 38/4، 04/0، 07/2 ppm بود.نتايج نشان داد غلظت فلزات سنگين اندازه ­گيري شده در گونه ­هاي گياهي در مكان­ها و جهات مختلف و گونه ­هاي مختلف، متفاوت بودند. تنها ميانگين غلظت فلزات كروم و نيكل در گياه اكاليپتوس و كروم در گياه كنار از استاندارد جهاني بالاتر بود، همچنين با افزايش فاصله از منبع آلودگي ميزان اين عناصر در گياه كاهش يافت.

One of the most important of pollution forms in cement factories is air pollution by dispersing particles to atmosphere. The particles are contained a certain amount of heavy metals. The aim of present study is detection of heavy metals from dust of the Behbahan cement factory using Eucalyptus camaldulensis and Ziziphus spina-christi as biomonitoring tools. Sampling was carried out random systematic to determination of heavy metal (Cr, Ni, Cd and Pb) concentration in tree leaves and were measured by ICP-AES atomic absorption. Results were: - Average concentrations of metals Cr, Ni, Cd and Pb in Eucalyptus camaldulensis leaves 2.29, 11.64, 0.06 and 1.62 ppm respectively. - Average concentrations of metals Cr, Ni, Cd and in Pb Ziziphus spina-christi leaves 1.66, 4.38, 0.04 and 2.07 ppm respectively. The results showed heavy metal concentrations were different in plant species taken from different places and directions and species of the factory. The data showed only the mean of chromium and nickel metals on Eucalyptus camaldulensis and chromium on Ziziphus spina-christi was higher than world standard. Also the concentration of elements on trees was decreased with distance of the pollution source.