عنوان مقاله :
نقش وزيران شيعي دربار خلافت عباسي بر گسترش تشيع امامي در قرن هفتم هجري
عنوان به زبان ديگر :
The role of Shi'ite ministers of the Abbasid caliphate's court on the expansion of imami Shi'ism in the seventh century AH
پديد آورندگان :
رحمتي، محسن دانشگاه لرستان - گروه تاريخ , بيرانوند، زينب دانشگاه لرستان
كليدواژه :
گسترش تشيع , وزيران شيعه , تشيع اماميه , خلافت عباسي
چكيده فارسي :
در قرن هفتم، تشيع امامي تحت تأثير عوامل متعدد سياسي، اجتماعي و فرهنگي همچون فعاليّتهاي علماي شيعي، تصوف و جنبش اجتماعي فتوّت، آشفتگي‌هاي سياسي و تسامح مذهبي مغولان، گسترش يافت. در ميان عوامل گوناگون، نقش وزيران شيعي مذهب دربار خلافت عباسي نيز در خور توجه است. در اين مقاله با روش توصيفي ـ تحليلي، پس از مروري گذرا بر احوال وزراي شيعي در سده هفتم هجري، نقش ايشان در اين زمينه بررسي مي‌شود. بنابر يافته هاي اين پژوهش، در اين دوره، خليفۀ عباسي الناصرالدين‌الله (حك: 575ـ622ق)، با طرح و پيگيري وحدت مذهبي، از شيعيان براي تصدّي منصب وزارت بهره گرفت. وزيران شيعي نيز با استفاده از فرصت و از طُرُق مختلف همچون سپردن مناصب اداري، عمران مشاهد متبرّكه و سرانجام توليّت مدرسۀ مستنصريه در بغداد، به شيعيان، در رشد فرهنگي و اجتماعي شيعيان و تحكيم و ترويج شعائر و باورهاي شيعي در قلمرو خلافت، نقش بارزي ايفا كردند.
چكيده لاتين :
During the seven th century, due to various political, social, and cultural factors such as the activities of Shi'ite scholars, the Sufis and the social movement of Futuwa , political turmoil, and Mongol religious tolerance the Imami Shi'ism expanded. The function of the Shi'a ministers in the court of the Abbasid caliphate is one of these factors. By a descriptive-analytical method, this article seeks to give a brief overview of the life and career of Shia ministers in the 7th century AH, and examine their role in expansion of Shi’ism. The findings of this study show that during this period, the Abbasid caliph al-Naser le-Din al-Allah (r. 575-622 AH), for religious unity, appointed some of the Shi'ites to the ministry. Using the opportunity, Shi'ite ministers also played a prominent role on the strengthening the cultural and social development of Shi'ites and promoting their beliefs in the caliphate territory through various manners such as assigning office positions to their co-religions, reconstruction of the tombs of the Imams and, trusteeship of Mustansaria School.
عنوان نشريه :
پژوهشنامه تاريخ تمدن اسلامي
