تحليل عوامل مؤثر بر كاهش بهره‌وري فعاليت كشاورزي مناطق روستايي (موردمطالعه: بخش كاكاوند شهرستان دلفان)

امروزه بهره‌وري يك عامل مهم در شرايط اقتصادي و اجتماعي كشورهاست كه مي‌تواند سبب تلاش بيشتر و ايجاد انگيزه در جهت نوآوري و سرمايه‌گذاري شود. وضعيت كشاورزي كشور نشان مي‌دهد كه اين فعاليت در اكثريت مناطق، فاقد بهره‌وري لازم است كه اين مشكل علاوه بر اين‌كه ريشه در وابستگي كشور به درآمدهاي نفتي، بي‌توجهي به پيوند بخش كشاورزي با صنعت در سياست‌گذاري‌هاي كلي و مسائل كلان ديگري دارد هم چنين وابسته به شرايط و ويژگي‌هاي خاص محلي مناطق روستايي است كه پژوهش حاضر نيز در اين راستا، با رويكرد كيفي هدفمند از طريق مصاحبه 71 كشاورز و 15 نفر از متخصصان و خبرگان محلي با منطق اشباع نظري در پي شناسايي سه دسته عوامل، مسائل و پيامدهاي كاهش بهره‌وري كشاورزي در مناطق روستايي مورد مطالعه است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه عواملي از قبيل ساختار ارضي نامناسب، ضعف سرمايه انساني و اجتماعي، عقب‌ماندگي در مكانيزاسيون، ضعف مديريت مهار آب و كمبود زيرساخت ‌هاي توزيع و انبارداري از مقوله‌هاي اصلي اثرگذار بر كاهش بهره‌وري فعاليت كشاورزي هستند كه ريشه در مسائلي از جمله عدم وجود برنامه جامع توسعه كشاورزي، نبود توجه جدي به بحث آموزش و ترويج در كشاورزي، عدم توجه كافي به سرمايه‌گذاري در زيرساخت‌هاي كشاورزي، بي‌توجهي به الگوي توسعه مكانيزاسيون در كشاورزي، نبود برنامه اقتصادي در راستاي توانمندي محيطي مناطق، فقدان سيستم‌هاي منظم و هوشمند كاشت و داشت و برداشت دارد. اين شرايط بخش كشاورزي در نواحي روستايي را با پيامدهايي چون تغيير كاربري اراضي، خروج بهره‌برداران كشاورزي از فعاليت‌هاي توليدي، مهاجرت جوانان روستايي، كاهش امنيت غذايي و تغيير در ساختار اشتغال به نفع اشتغال‌هاي كاذب روبرو ساخته است.