مطالعه اثرات محافظتي كروسين بر هيستومورفومتري و رشد و آترزي فوليكول‌هاي تخمداني درموش‌هاي سفيد كوچك آزمايشگاهي تحت درمان با بوسولفان

Protective Effect of Crocin on Histomorphometry Growth and Atresia of Ovarian Follicles among Laboratory Rats treated with Busulfan

مقدمه: استرس اكسيداتيو ناشي از درمان با بوسولفان موجب كاهش قدرت باروري مي گردد، لذا در اين تحقيق نقش محافظتي كروسين بر تغييرات بافت شناسي تخمدان مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش ها: در اين بررسي 30 سر موش كوچك آزمايشگاهي نژاد NMRI بالغ با وزن 25-22 گرم در 6 گروه مساوي در يك دوره 21 روزه مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه كنترل حلال بوسولفان(DMSO+PBS) به صورت داخل صفاقي(IP) تك دوز به حجم ml 1/0 و گروه كنترل شم فقط بوسولفان IP، mg/kg10 تك دوز، دريافت كردند. گروه ‌هاي تجربي شماره 1، 2، 3 كروسين را به ترتيب با دوزهاي mg/kg/day, IP100، 200، 400 به همراه بوسولفان IP، mg/kg10 تك دوز دريافت نمودند. گروه كنترل مثبت فقط كروسين با دوز mg/kg/day, IP400 دريافت نمود. پس از پايان دوره درمان حيوانات به وسيله دوز بالاي كتامين آسان كشي شدند. تخمدان ‌هاي چپ جهت مطالعه ريز سنجي بافتي مورد نمونه برداري قرار گرفتند. داده‌ هاي حاصله با استفاده از نرم افزار SPSS و روش آماري ANOVA يك طرفه و تست تعقيبي Bonferroni مورد مقايسه قرار گرفتند و اختلاف ها در سطح P<0.05 معني ‌دار توصيف گرديدند. يافته ‌هاي پژوهش: در اين مطالعه مشخص شد كه خاصيت آنتي اكسيدانتي كروسين قادر است استرس اكسيداتيو القاء شده توسط بوسولفان را خنثي نموده و موجب رشد بيشتر فوليكول هاي تخمداني سالم و كاهش ميانگين تعداد فوليكول هاي آترتيك در مقايسه با گروه دريافت كننده بوسولفان گردد. ضمناً، اين مطالعه نشان داد كه اثر كروسين وابسته به دوز بوده و در اغلب پارامترها با دوز mg/kg 200 داراي اثر بهتري بود. بحث و نتيجه گيري: مطالعه حاضر نشان داد كه كروســـين قـــادر است به‌ طور قابل توجهي از عوارض جانبي مخرب بوسولفان در رشد فوليكول ‌هاي تخمداني را بكاهد.

Materials & Methods: This study was conducted on 30 adult NMRI rats weighing 22-25 g in 6 equal groups in a 21-day period. The control group received a single dose (0.1 ml) of busulfan solvent (DMSO+PBS) intraperitoneally (IP) and the sham control group were subjected to a single dose of IP busulfan (10 mg/kg). Moreover, the experimental groups of 1, 2, and 3 received crocin intraperitoneally with doses of 100, 200, 400 mg/kg/day, respectively along with a single dose of busulfan (10 mg/kg). The positive control group received only crocin intraperitoneally at a dose of 400 mg/kg/day. After the end of the treatment period, animals were euthanized with a high-dose of ketamine. Left ovaries were used for the histomorphometric study. The data were analyzed using SPSS software (version19) through a one-way ANOVA and Bonferroni test. A P-value less than 0.05 were considered statistically significant. Ethics code: AECVU-192-2019 Findings: This study showed that the antioxidant properties of crocin could neutralize the busulfan-related oxidative stress which resulted in the growth of more healthy ovarian follicles and reduced the mean number of Atretic follicles, compared to the group received busulfan. Moreover, this study revealed dose-depended effects of crocin which indicated a significant benefit on the majority of parameters with a dose of 200 mg/kg. Discussion & Conclusions: The present study showed the remarkable ability of crocin in reducing the adverse effects of busulfan on the growth of ovarian follicles.