ارزيابي فرآيند ترجمه واژگان نهج‌البلاغه بر اساس نظريه لادميرال (1994)

ارزيابي ترجمه، بررسي ميزان درستي و نادرستي ترجمه سطوح و واحدهاي متن و نيز بررسي خوب و بد ترجمه اين واحدهاست. واژه نيز ابتدايي‌ترين و تأثيرگذارترين واحد ترجمه است كه قابليت برخورداري از سطوح مختلف معاني را داشته، به‌همين دليل معادل‌يابي دقيق آن نيز اهميت بسزايي دارد. مترجم در ترجمه واژگان با چالش‌هايي مواجه است؛ چراكه ترجمه واژه بايد متناسب و هم‌سو با بافت متن باشد. گاهي نيز برگردان واژه و بار معنايي آن قابل ترجمه نيست. براي رفع يا كاهش درصد اين چالش‌ها در ترجمه، مي‌توان شيوه‌هاي مختلفي را به‌كار گرفت. لادميرال (1994) مؤلفه‌هايي را در اين خصوص مطرح مي‌كند كه مترجم را در چگونگي انتقال مفاهيم واژگاني راهنمايي كرده تا وي با گزينش واژه‌هايي به‌عنوان معادل، بين متن ترجمه شده و متن اصلي تعا‌دل نسبي برقرار سازد. نهج‌البلاغه به‌عنوان يك متن ادبي ديني شامل لايه‌هاي مختلف معنايي در سطح واژگان است. پژوهش حاضر درصدد است با تكيه بر نظريه لادميرال (1994) به بررسي انواع روش‌هاي تعامل با واژه‌هاي نهج‌البلاغه در ترجمه و نيز به ارزيابي عملكرد علي شيرواني (1383) در ترجمه واژگان نهج‌البلاغه بپردازد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد با توجه به مؤلفه‌هاي لادميرال (1994)، رويكرد مترجم در بخش‌هايي از ترجمه، مقصدگرايي و در بخشي ديگر مبدأگرايي بوده و با وجود پايبندي به واژگان زبان مبدأ، توجه خود را به انتقال معنا و پيام متن نيز معطوف داشته است. وي، در مواردي چند به ترجمه مدلول‌ها و مفاد واژگان بسنده كرده است كه اين امر منجر شده ترجمه به دور از تكلف و ابهام در درك منظور متن باشد.