عنوان مقاله :
تعيين كيفيت آب چاههاي كشاورزي دشت سراب جهت استفاده در سيستمهاي آبياري تحت فشار
پديد آورندگان :
تلسچي اميرخيزي ، مهناز دانشگاه زابل - دانشكده آب و خاك , دليرحسن نيا ، رضا دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي آب , حقيقت جو ، پرويز دانشگاه زابل - دانشكده آب و خاك - گروه مهندسي آب , مجنوني هريس ، ابوالفضل دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي آب
كليدواژه :
آب زيرزميني , آب آبياري , ارزيابي , عوامل شيميايي
چكيده فارسي :
برداشت بي رويه از آب هاي زيرزميني باعث آسيب شديد به آبخوان ها شده و دشت هاي كشور به دليل اين وضعيت با پديده نشست مواجه هستند. در اين راستا پيرو تشويق دولت با ارايه كمك هاي مالي بلاعوض، كشاورزان زيادي داوطلب اجراي سيستم هاي تحت فشار هستند. لذا شناخت مناسب كمي و كيفي منابع آبي براي داشتن كشاورزي پايدار ضروري است. در اين مطالعه به بررسي كيفيت آب تعداد 103 چاه عميق كشاورزي منطقه سراب كه مالكان آنها متقاضي اجراي سيستم تحت فشار هستند، پرداخته شد. براي تعيين وضعيت كيفي آب اين چاه ها علاوه بر عوامل شيميايي، از شاخص هايي نظير نسبت جذب منيزيم (MAR)، شاخص نفوذپذيري (PI)، پتانسيل شوري (PS)، نسبت كلايز (KR)، نسبت جذب سديم(SAR)ونسبت سديم محلول (SSP)استفاده گرديد. مقادير EC، SAR، MAR، PS و شاخص كلرايد حاكي از كاسته شدن كيفيت آب از شرق به غرب و از جنوب به شمال دشت مي باشد. حدود 50 درصد آب چاه ها در كلاس C3S1قرار داشته و متوسط شاخص كلايز چاه ها در وضعيت مناسب برابر 0.46 تعيين شد. جز يك چاه با SAR برابر 15.52 آب بقيه داراي مقادير كمتر از 15 بودند و آب غيرقليايي داشتند. فقط 17 درصد آب چاه ها داراي SSP بالاي 40 درصد بوده و از نظر اين شاخص مناسب نبودند. بيشتر نمونه ها از نظر MAR كمتر از حد مجاز استاندارد 50 درصد هستند. در نهايت در شرايط مطالعه حاضر براي پاياب 90 درصد چاه ها اجراي سيستم آبياري باراني و تيپ در حدود 10 درصد بقيه كاربرد هيدروفلوم توصيه مي گردد.
عنوان نشريه :
دانش آب و خاك