روابط سياسي دولت ايديقوت با مغولان مركزي

اويغورستان از مناطقي بود كه به جهت موقعيت جغرافيايي، شرايط فرهنگي، اداري و سياسي اهميت ويژه اي براي فاتحان مغولي داشت. اين دولت محلي از مهم ترين متحدان مغولان مركزي بود و در فتوحات و ارسال نيروهاي نظامي و تداركات نقش فعالي داشت. هدف اصلي مقاله حاضر، بررسي مناسبات سياسي دولت محلي تركان اويغور (كوچو/ ايدي قوت) با حكومت مغولان مركزي از دوره چنگيزخان تا دوره قوبيلاي و تاثير اين ارتباط بر روند حضور تركان اويغور در ايران به روش پژوهش توصيفي تحليلي و مبتني بر تحقيق كتابخانه اي و منابع تاريخي است. يافته ها نشان مي دهد كه دولت محلي اويغورها، يك دولت ايلي بود و تا زماني مي توانست استقلال خود را حفظ نمايد كه به خواسته هاي مغولان، از جمله خدمات نظامي جامه عمل بپوشاند. گرچه حضور مبلغان مذهبي، كاتبان و تجار اويغوري در ميان قبايل مغولي پيش از ظهور چنگيزخان مطرح بوده است، اما با ايجاد پيوند سياسي ميان دولت اويغورها با چنگيزخان و تداوم آن از سوي جانشينان او، زمينه براي حضور تعداد زيادي از اويغورها در قلمرو امپراتوري فراهم شد. هر چند طبيعي جلوه مي نمايد كه نيروهاي متعدد تابع خان بزرگ مغولي موظف به خدمت و همراهي با آنان بودند، اما به نظر مي رسد كه مناسبات سياسي دوستانه اويغورهاي غربي با مغولان كه اعتماد متقابل ايجاد كرده بود، در جهت حضور آنان در ايران موثر واقع شود.