بررسي مفهوم جنون در فقه فريقين با تأملي در نگرش قانون مجازات اسلامي

رفع ضمان كيفري مجنون يكي از اصول مسلّم و مطرح در فقه و قوانين موضوعۀ اسلامي است؛ اين در حالي بوده كه واژۀ جنون گستردگي معنايي زيادي دارد. تبيين مفهوم فقهي ـ حقوقي جنون با توجه به ارادۀ مفاهيم مختلف از جنون و عدم وضوح رابطه و جايگاه الفاظ قرين با آن همچون معتوه، احمق، سفيه، ابله و... امري شايان توجه و ضروري بوده كه به‌عنوان هدف اين نوشتار انتخاب شده است. ثمرۀ بررسي تطبيقي مفهوم جنون در فقه تشيع و اهل سنت با كمك مطالعۀ توصيفي، مقايسه‌اي و تفسيري، حكايت از معنايي تشكيكي با جوهرۀ اختلال و فساد عقل دارد. كتاب قانون نيز با تعريف و تفسير ملاك جنون در فقه كه همان فقدان ادراك و قوّۀ‌ تميز در محدودۀ جرم ارتكابي است، شاخصۀ قضاوت در محدودۀ عارضه‌هاي رواني را به مجري قانون اسلامي ارائه كرده است، لذا اختلال‌هاي رواني با درجات مختلف تحت عنوان مذكور، از مسئوليت كيفري و اعمال مجازات مبرا مي‌شوند.