تحليل و ارزيابي ديدگاه‌هاي فقهي راجع به ميزان ديۀ پلك‌ها؛ «با تأكيد بر مادۀ 590 قانون مجازات اسلامي»

در باب ميزان ديۀ پلك‌ها (ديه‌الأجفان) بين فقيهان اماميه اختلاف‌ نظر جدي وجود دارد. مشهور فقيهان با تفكيك بين ازالۀ مجموعي و انفرادي، در حالت اول، ديۀ كامل را ثابت دانسته‌اند و در فرض دوم، به ثبوت يك‌سوم ديۀ چشم در پلك بالا و نصف ديۀ همان چشم در پلك پايين نظر داده‌اند. اين ديدگاه مستظهر به ادعاي اجماع بوده است و خبر «ظريف‌بن ناصح» نيز از ديگر ادلۀ اين قول به‌شمار مي‌رود. قانونگذار نيز در مادۀ 590 ق.م.از نظريۀ مشهور پيروي كرده است؛ در مقابل، نگارندگان با استقصاي در متون فقهي به چهار موضع متفاوت ديگر از فقيهان دست‌ يافته‌اند. آنچه سبب پيدايش چنين ديدگاه‌هاي متفاوتي شده، برنتابيدن ادعاي تحقق اجماع در مسئله، غيرمعتبر شمردن برخي از روايات مورد استناد و وجود اخبار ديگري در فرض بحث بوده كه بسياري از فقيهان را به اتخاذ مواضع ديگر كشانده است. در مقالۀ حاضر با عنايت به اهميت و لزوم اقتباس و انطباق قانون‌هاي موضوعه با احكام شرعي، در پژوهشي توصيفي تحليلي و با نگاهي مسئله‌محورانه، به نقد و تحليل ديدگاه‌هاي موجود در مسئله پرداخته‌ايم و با خدشه در ادلۀ ساير اقوال، درنهايت قول به ثبوت پنج‌ششم ديه، در هر دو حالت ازالۀ انفرادي و اجتماعي پلك‌ها را برگزيده‌ايم.