اثربخشي درمان فراشناخت بر راهبردهاي كنترل فكر بيماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه

اختلال استرس پس از سانحه مجموعه‌اي از علايم است كه در پي مواجهه با حوادث آسيب‌زاي زندگي پيدا مي‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي درمان فراشناختي بر راهبردهاي كنترل فكر بيماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه انجام شد. اين پژوهش در چارچوب يك مطالعه آزمايشي تك موردي با استفاده از طرح خطوط پايه چندگانه اجرا شده است. جامعه آماري اين مطالعه را كليه افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در شهر تبريز در سال 93 تشكيل مي‌دهند. نمونه اين پژوهش، شامل سه نفر از افراد داراي اختلال استرس پس از سانحه از مراجعه‌كنندگان به روان‌پزشك بودند كه به روش نمونه‌گيري مبتني بر هدف و در‌دسترس انتخاب شدند. بيماران در مراحل پيش از درمان، حين درمان و دوره شش هفتگي پيگيري با استفاده از مقياس‌ راهبردهاي كنترل فكر ارزيابي شدند. براي تحليل داده‌ها و تعيين تغييرات باليني از درصد بهبودي و اندازه اثر استفاده شد. نتايج پژوهش نشان داد كه درمان فراشناختي هم از لحاظ آماري و هم باليني به طور معني‌داري موجب كاهش استفاده از راهبردهاي كنترل فكر آزمودني‌هاي مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در مرحله پس از درمان و دوره پيگيري شده است. نتايج اين 3 آزمودني، حاكي از اثربخشي باليني درمان فراشناخت در فرهنگي متفاوت از فرهنگ سازنده اين پروتكل درماني بود. درمان فراشناخت از طريق تاثير بر باورهاي فراشناختي، منجر به كاهش استفاده از راهبردهاي كنترل فكر افراد در پاسخ به رويدادهاي آسيب‌زا مي‌شود.