تحليل عددي حفر تونل‏هاي بزرگ‌مقطع و ارزيابي اثرات زيست‌محيطي ناشي از افت سطح آب زيرزميني (مطالعه موردي: تونل راه‌آهن كوهين محور قزوين-رشت)

امروزه يكي از چالش‌هاي مديريت ايمني فضاهاي زيرزميني در حال ساخت، جريان يافتن آب به داخل اين تونل است. اين موضوع يكي از مهم‌ترين مسائلي محسوب مي‌شود كه آثار مخربي بر روند عمليات حفر تونل و فعاليت‌هاي جنبي بعد از آن (نصب سامانه نگهداري) دارد؛ بنابراين محاسبه ميزان نرخ نفوذ آب به داخل تونل به‌منظور پيش‌بيني تمهيدات ايمني، قبل از شروع عمليات تونل‌زني اهميت بسزايي دارد. علاوه‌بر اثرات نامطلوب زيست‌محيطي ناشي از افت سطح آب زيرزميني، رخ دادن پديده نشست در سطح بالاي تونل و سطح ايستابي و تغيير روند جريان آب زيرزميني در منطقه، از جمله مواردي است كه در صورت عدم توجه به آنها، حوادث و سوانح غيرقابل جبراني اتفاق مي‌افتد. بنابراين بايد تمهيدات لازم براي كاهش وقوع اين حوادث در نظر گرفته شود. در اين پژوهش، اثرات نامطلوب زيست‌محيطي ايجاد شده در اثر حفر تونل راه‌آهن كوهين مورد بررسي قرار گرفته است كه شامل نشست زمين در سطح ايستابي و تغيير در روند جريان آب زيرزميني در منطقه مي‌شود. راهكارهايي براي كاهش اين اثرات ارائه شده است كه مي‏توان به بازيابي سطح آب زيرزميني با استفاده از پوشش بتني آب‌بند بدون انجام عمليات زهكشي و به‌كارگيري همزمان روش فورپولينگ اشاره كرد. به‌كارگيري اين موارد، مستلزم استفاده از پوشش بتني با خصوصيات مقاومتي بالا جهت تحمل فشار هيدرواستاتيكي آب جمع شده در پشت پوشش است.