كليدواژه :
تصوف , شيخ زاهد گيلاني , طريقت زاهديه , جامعه پيروان
چكيده فارسي :
طريقت زاهديه به نمايندگي از گرايش سهرورديه، با اهدافي مشخص و از پيش تدوين شده در شمال غربي ايران و گيلان، از زيست، معيشت، اقدام و عمل معيني برخوردار بوده و بر اساس اسلوب ها و روش هاي آموزشي مكتب صحو و در رعايت كامل با احكام دين اسلام و وفاداري بر اساس تصوف وحدت وجودي، كار خويش را آغاز و توفيقات بسياري بدست آورده بود. از جمله توفيقات آن، پرورش مريدان متعددي بوده كه برجسته ترين آنها شيخ صفي الدين اردبيلي بوده است. هدف اساسي پژوهش حاضر بررسي سازمان و ساختار انساني، فكري و آموزشي معين طريقت زاهديه و همچنين بررسي جامعه پيروان، خلفاء و ديگر رهبران مياني اين گروه و تاثيري كه از خود بر جاي گذاشتند، مي باشد. پژوهش با استفاده از داده هاي تاريخي و تحليل آنها و بهره از برخي مولفه هاي «ريخت شناسي اجتماعي» سامان يافته و يافته هاي تحقيق نشان مي دهد شيخ زاهد گيلاني، جامعه پيروان و طريقت او نه تنها تاثيرات شگرفي در زمانه خود بر جاي گذاشته بلكه نفوذ اين طريقت به وسيله جامعه پيروان، نيروهاي رهبري كننده، به ويژه شيخ صفي الدين اردبيلي؛ موسس طريقت صفويه ادامه يافته است. «طريقت زاهديه» به رغم ريخت شناسي روستايي؛ پيشگام منطقه اي شدن پيش از «طريقت صفويه» بوده كه بعدها توانسته با برد «منطقه اي بزرگ» در سراسر جهان اسلام گسترش يابد.
چكيده لاتين :
Zahedieh religious way, as the representative of Sohrevardieh religious way, with definite and predetermined missions in North West of Iran and Guilan province, had been using a specific lifestyle, livelihood, actions, and activities. This religious way was based on principles and educational methods of Soho religion, and in high compatibility with Islam religion and with loyalty to unity of existence, has started its activity by having great achievements during this period of time. One of these achievements is training several disciples (morid) that Sheikh Safi-e-Aldine Ardabili was one of the greatest ones. This study aims to investigate the organization and human, conceptual, and educational structure of Zahedieh religious way, also to scrutinize the effects of followers, rulers, and leaders’ communities in its era. This research through analyzing historical data and utilizing social morphological factors reveals that Sheikh Zahed Guilani with his disciples and religious way not only had some great influences in its own epoch, but also this influence had been continued by his community of disciples, leading followers especially Sheikh Safi-e-Aldine Adabili – the founder of Safavieh religious way-. Zahedieh religious way, in spite of its rural morphology, was the pioneer of being regional even prior to Safavieh religious way that later by means of a great region could be developed all around the Islamic world.
