بررسي اثربخشي آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري بر كيفيت خواب وسوگيري شناختي بيماران مبتلابه فشارخون اوليه

Effectiveness of Stress Management based on Cognitive-behavioral Training on Sleep Quality and Cognitive Bias of Patients with Primary Hypertension

زمينه و هدف فشارخون يك بيماري شايع است كه سلامت افراد را تحت تاثير قرار ميدهد. افرادي كه ازنظر شخصيتي توانايي مقابله كمي با استرس دارند و در مواجهه با استرسها با سوگيري پاسخ ميدهند بيشتر دچار مشكلات جسماني و رواني حاصل از بيماريهاي مزمن ميشود. بنابراين اين مطالعه با هدف تعيين اثربخشي آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري بر كيفيت خواب و سوگيري شناختي بيماران مبتلابه فشارخون اوليه صورت گرفت. روش كار: مطالعه به روش تجربي يا پيش آزمون-پس آزمون و گروه كنترل صورت گرفت. در اين مطالعه تعداد 32 زن مبتلابه فشارخون بر اساس معيارهاي ورود به مطالعه انتخاب و به روش تصادفي بلوكهاي جايگشتي در دو گروه كنترل 16 نفرو مداخله 16 نفر جايگزين شدند. هر دو گروه پرسشنامه هاي استاندارد كيفيت خواب پيترزبورگ و سوگيري شناختي را قبل و بعد از مداخله تكميل كردند. گروه مداخله به مدت هشت جلسه آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي-رفتاري دريافت كرد و گروه كنترل در اين بازه زماني از طرف تيم تحقيق آموزشي دريافت نكرد. داده هاي بهدستآمده با روش آماري توصيفي و استنباطي تجزيه تحليل شدند. يافته ها: يافته ها نشان داد در مرحله بعد از مداخله بين دو گروه مداخله و كنترل در ميزان كيفيت خواب و سوگيري شناختي تفاوت معني دار وجود دارد 05 / 0 < P . براي مولفه هاي كانون توجه متمركز بر خود 03 / 0 و متمركز بر ديگران 74 / 3 معنيدار نبود 05 / 0 < P اين يافته نشان ميداد بين گروه آزمايش و كنترل در اين مولفه تفاوت معنيداري وجود نداشت. نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي مطالعه حاضر ميتوان نتيجه گرفت آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري بر كيفيت خواب و سوگيري شناختي زنان مبتلابه فشارخون اوليه اثربخش است و ميتواند بهعنوان يك روش درماني مكمل اثربخش و بدون عوارض مورداستفاده قرار بگيرد.

Hypertension is a common disease which affects people's health. Individuals who are week in stress coping and respond to stress with bias are more likely to suffer from chronic physical and mental disease. Therefore, this study aimed to determine the effectiveness of cognitive-behavioral based stress management training on sleep quality and cognitive bias in patients with primary hypertension. Methods: and Methods: in this experimental study with pretest-posttest and control group. 32 females with hypertension were selected based on inclusion criteria and randomly divided into control (n = 16) and intervention (n = 16) groups. Both groups completed the standard questionnaire of Petersburg sleep quality and cognitive bias before and after the intervention. The intervention group received eight sessions of cognitive-behavioral based stress management training and the control group did not receive any training from the research team during study. Data were analyzed by descriptive and inferential statistical methods. Results: The results indicated there was a significant difference in the quality of sleep between the intervention and control groups after intervention (p> 0.05). Self-focused (0.03) and others (3.74) focused attention components of cognitive bias were not significantly different with control group (P > 0.05). This finding showed that there was no significant difference between the experimental and control groups in this component. Conclusions: Based on the findings of the present study, it can be concluded that cognitive-behavioral based stress management training is effective on sleep quality and women with primary hypertension and can be used as an effective and safe complementary therapy.