ارزيابي اثر پيش‌تيمار بذر با اسيد ساليسيليك و پاكلوبوترازول بر شاخص‌هاي رشدي و فيزيولوژيك گياه جعفري (Petroselinum sativum Mill.) تحت تنش خشكي

Effect of Seed Priming by Salicylic Acid and Paclobutrazol on some Agronomical and Physiological Traits of Parsley (Petroselinum Sativum Mill.) under Drought Stress

به‌منظور بررسي تأثير پيش‌­تيمار بذر با اسيد ساليسيليك و پاكلوبوترازول بر گياه دارويي جعفري در شرايط تنش خشكي، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در چهار تكرار در شرايط گلخانه و آزمايشگاه تحقيقاتي گروه باغباني دانشگاه محقق اردبيلي اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل پنج سطح پرايمينگ (پيش‌تيمار بذر با غلظت‌هاي 100 و 200 ميلي‌گرم بر ليتر اسيد ساليسيليك و 100 و 200 ميلي‌گرم بر ليتر پاكلوبوترازول و شاهد (بدون پرايمينگ)) و سه سطح تنش خشكي (25، 50 و 100 درصد رطوبت ظرفيت زراعي) بود. نتايج نشان داد كه پيش‌­تيمار بذر، ارتفاع بوته، وزن خشك بوته و ريشه، محتواي پرولين، هدايت روزنه­‌اي و محتواي پتاسيم جعفري را به‌طور معني­‌داري تحت تأثير قرار داد (p≤0.05). پيش‌تيمار بذر با غلظت‌هاي 100 و 200 ميلي‌گرم بر ليتر اسيد ساليسيليك به‌ترتيب باعث افزايش 14 و 8 درصدي وزن خشك بوته جعفري در مقايسه با شاهد شد. پيش‌تيمار بذر با غلظت‌هاي 100 و 200 ميلي‌گرم بر ليتر پاكلوبوترازول به‌ترتيب باعث كاهش 1 و 11 درصدي وزن خشك بوته جعفري نسبت به گياهان شاهد شد. تمام صفات رويشي مورد بررسي تحت تأثير تنش خشكي كاهش يافتند، اما محتواي پرولين و پروتئين محلول برگ افزايش نشان داد. حداكثر ميزان پرولين برگ (2/4 ميكروگرم بر گرم وزن تر) براي 25 درصد رطوبت ظرفيت زراعي و كمترين ميزان آن (1/06 ميكروگرم بر گرم وزن تر) به شرايط 100 درصد رطوبت ظرفيت زراعي تعلق گرفت. پيش­تيمار بذر با ساليسيليك اسيد، با تأثير مثبت بر خصوصيات رشدي و فيزيولوژيك، باعث افزايش مقاومت نسبت به تنش خشكي در مقايسه با پاكلوبوترازول شد.

In order to investigate the effects of seed priming by salicylic acid (SA) and Paclobutrazol (Pa) on parsley, as a medicinal plant, under drought stress, a factorial experiment, based on completely randomized design with four replications, was performed at the Research Greenhouse and Laboratory of Department of Horticulture, University of Mohaghegh Ardabili. Experimental treatments included five levels of priming (seed priming by 100 and 200 mg/L concentrations of SA and 100 and 200 mg/L of Pa and control (no priming)) and three levels of drought stress (25, 50 and 100% of field capacity (FC) moisture content). Results showed that seed priming had significant effect on plant height, shoot and root dry weight, proline content, stomatal conductance and potassium content of parsley (p≤0.05). Seed priming by 100 and 200 mg/L SA increased plant dry weight by 14 and 8%, respectively, as compared to control. Seed priming by 100 and 200 mg/L Pa reduced plant dry weight by 1 and 11%, respectively, as compared to control plants. Drought stress decreased all vegetative growth traits of parsley. But, proline and soluble protein contents of leaves were increased. Maximum proline content of leaves (2.4 µg/g fresh weight) was for 25% field capacity moisture content and the lowest proline content (1.06 µg/g fresh weight) was observed for 100% field capacity moisture content. Seed priming by salicylic acid, having positive effect on growth and physiological traits, led to higher resistance against drought stress, as compared to Paclobutrazol.