كشف شاهدي متقن بر ارتباط كتاب "ليبر پانتگني" منتسب به قسطنطين آفريقي با كتاب "الملكي" علي بن عباس اهوازي

Latin Equivalents of Brain Membranes: A Solid Proof of Connection between Liber Pantegni by Constantine the African and Kāmil Al-Ṣināʻa Al-Ṭibbīya by 'Ali ibn al-'Abbas al-Mağūsī

علي بن عباس مجوسي اهوازي؛ يكي از بزرگ‌ترين پزشكان دوران دولت آل‌بويه، در فاصله زماني بين دو اسطوره پزشكي يعني پس از رازي و پيش از ابن‌سينا مي‌زيست. وي يك دايره‌المعارف طبي به نام "كامل الصناعه الطبيه" (كتاب جامع هنر طب) را براي كتابخانه‌ عضدالدوله ديلمي نوشت. اين كتاب را مي‌توان نخستين كتاب طبي دانست كه به‌صورت علمي تدوين شده است؛ زيرا در آن نظريات پزشكي پيشينيان مورد نقد علمي قرار گرفته است. اولين ترجمه اين كتاب در قرن يازدهم ميلادي توسط قسطنطين آفريقي انجام شد. وي بدون ذكر نام اهوازي، ترجمه كتاب "الملكي" را با نام "ليبر پانتگني" با نام خود معرفي كرد. قسطنطين يا كنستانتين آفريقايي (Constantine the African) در ترجمه اين كتاب (همانند ديگر كتاب‌هايي كه ترجمه كرده است) از عربي به لاتين تلاش نموده است تمامي نشانه‌هايي را كه ممكن است نويسنده اصلي را بشناسانند، از ميان ببرد. با وجود اين عمل غيراخلاقي و نيز مطالعاتي كه دانشمندان مختلف در دو قرن اخير درباره اصالت آثار كنستانتين آفريقي انجام داده‌اند، در مقاله حاضر يك شاهد در ارتباط با نام‌گذاري پرده‌هاي مغزي ارائه شده است كه نشان مي‌دهد كتاب ليبر پانتگني در واقع همان كتاب الملكي مي‌باشد.

'Ali ibn al-'Abbas al-Mağūsī, one of the prominent physician during Būyid dynasty (also called Buwayhid), lived between the lifetime of Razes and Avicenna the two legendary characters of medicine. He wrote a medical encyclopedia for the royal library of Aḍud al-Dawla (949-983) and named it Kāmil al-Ṣināʿa al-Ṭibbīya (i.e., complete medical art). This book could be considered the first medical compendium scientifically written during the Islamic era because it criticizes the prior books and justifies the necessity of the present work (i.e., Kāmil Al-Ṣināʻa Al-Ṭibbīya). The first Latin translation of this book has been performed by Constantine the African in the 11th century under the name of Liber Pantegni. He did not mention the real author's name and attributed it to himself. He removed all signs in the book that could have any reference to its origin (as he did in other cases). Despite this immoral act and in addition to all studies carried out during the last two centuries regarding the Constantine plagiarism, the present study presented clear evidence on the denomination of meninges indicating that Liber Pantegni is, in fact, Kāmil Al-Ṣināʻa Al-Ṭibbīya.