عنوان مقاله :
بررسي اثرات باكتريهاي ريزوبيوم (Rhizobium leguminosarum biovar phaseoli) بر عملكرد لوبياچيتي تحت تنش خشكي در شرايط گلخانه و مزرعه
پديد آورندگان :
همتي ، اكبر سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي فارس , فيضيان ، محمد دانشگاه لرستان - گروه علوم و مهندسي خاك و معاون پژو هشي دانشگاه لرستان , اسدي رحماني ، هادي موسسه تحقيقات خاك و آب - بخش تحقيقات بيولوژي , عزيزي ، خسرو دانشگاه لرستان - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
تنش خشكي , ريزوبيوم , عملكرد , لوبيا
چكيده فارسي :
جهت بررسي اثرات سويههاي باكتري ريزوبيوم در عملكرد لوبياچيتي در شرايط تنش خشكي، اقدام به اجراي آزمايش كرتهاي خُردشده در قالب بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1393 به صورت گلداني و در سال 1394 به صورت مزرعهاي گرديد. در سطوح اصلي اين آزمايش تيمارهاي تنش خشكي شامل آبياري بر اساس60،30 و80 درصد آب قابل استفاده خاك و در سطوح فرعي تيمارهاي باكتري ريزوبيوم لگومينوزارم بيوار فازئولي شامل سويههاي، 54، 58، 160 و 177 (جمعآوريشده از مزارع استانهاي زنجان و خراسان) قرار داشت. حجم آب مصرفي، كارآيي مصرف آب آبياري، نيتروژن اندام هوايي، تعداد و وزن گرههاي تثبيتكننده نيتروژن در ريشه گياه، وزن خشك و تر بوته، عملكرد زيستي و عملكرد توليد دانه از جمله صفات مورد اندازهگيري در اين آزمايش بودند. نتايج نشان داد كه اثرات تنش خشكي و باكتري ريزوبيوم در عملكرد توليد دانه و كارآيي مصرف آب در سطح 5درصد معنيدار بودند. بيشترين مقدار عملكرد دانه و كارآيي مصرف آب به ترتيب به ميزان 3066كيلوگرم در هكتار و 810گرم در مترمكعب آب با تلقيح بذر لوبيا با باكتري ريزوبيوم لگومينوزارم بيوار فازئولي سويه 160 و آبياري بر مبناي60درصد آب قابل استفاده بهدست آمد. مصرف آب در اين تيمار برابر 3798مترمكعب در طي فصل رشد بود كه 19درصد كمتر از تيمار شاهد (80درصد آب قابلاستفاده) بود. نتايج اين آزمايش نشان داد در شرايط تنش خشكي، در صورت استفاده از باكتري ريزوبيوم، گياه لوبيا قادر به تحمل تنش خشكي و حصول حداكثر عملكرد دانه و كارآيي مصرف آب خواهد بود.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي حبوبات ايران