واكاوي نقش سرمايه اجتماعي در بهبود تاب‌آوري خانوارهاي روستايي در شرايط خشكسالي در شهرستان ديواندره

هدف كلي اين پژوهش، واكاوي نقش سرمايه اجتماعي در بهبود تاب‌آوري خانوارهاي روستايي در شرايط خشكسالي بود. جامعه آماري تحقيق شامل سرپرست خانوارهاي‏ روستايي كشاورزان كوچك‌مقياس در روستاهاي شهرستان ديواندره بود (N=10099). با استفاده از فرمول نمونه‌گيري كوكران حجم نمونه 184 نفر به دست آمد كه براي افزايش اعتبار يافته‏ها، تعداد 200 پرسشنامه بين اعضاي جامعه آماري توزيع گرديد كه درنهايت 195 پرسشنامه تكميل و عودت داده شد. روش نمونه‏گيري، تصادفي طبقه‏اي (بخش‌هاي مختلف به‌عنوان طبقه در نظر گرفته شد) با انتساب متناسب بود. ابزار اصلي تحقيق پرسشنامه‌اي بود كه روايي آن توسط پانل متخصصان و پايايي آن توسط ضريب آلفاي كرونباخ تأييد شد (α 0.7). تجزيه‌وتحليل داده‏ها با ‏استفاده از نرم‏افزار SPSSwin18 و Lisrel8.54 انجام شد. نتايج نشان داد كه خانوارهاي موردمطالعه ازنظر وضعيت سرمايه اجتماعي در وضعيت مطلوبي قرار دارند اما ازنظر وضعيت تاب‌آوري در وضعيت مناسبي نيستند. همچنين، نتايج تحليل همبستگي نشان داد كه بين تمامي ابعاد سرمايه اجتماعي (اعتماد اجتماعي، مشاركت و اقدام جمعي، انسجام اجتماعي و عضويت در گروه‌ها) خانوارهاي موردمطالعه و تاب‌آوري آنان رابطه مثبت و معني‏داري وجود دارد. علاوه بر اين، نتايج مدل‌سازي معادلات ساختاري پژوهش نشان داد كه ابعاد سرمايه اجتماعي با ضريب تبيين 81 درصد (γ=0/90 , t=17/81) اثر مثبت و معني‏داري بر تاب‌آوري خانوارهاي موردبررسي دارد.